9. කායගතාසතිසුත්‌තං
මෙම සුත්‍ර දේශනාවේ සිංහල පරිවර්තනයට මෙතැනින් පිවිසෙන්න
සිංහල පරිවර්ථනය සදහා font මෙතැනින් ලබාගන්න
153. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. අථ ඛො සම්‌බහුලානං භික්‌ඛූනං පච්‌ඡාභත්‌තං පිණ්‌ඩපාතපටික්‌කන්‌තානං උපට්‌ඨානසාලායං සන්‌නිසින්‌නානං සන්‌නිපතිතානං අයමන්‌තරාකථා උදපාදි – ‘‘අච්‌ඡරියං, ආවුසො, අබ්‌භුතං, ආවුසො! යාවඤ්‌චිදං තෙන භගවතා ජානතා පස්‌සතා අරහතා සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධෙන කායගතාසති [කායගතා සති (ස්‍යා. කං. පී.)] භාවිතා බහුලීකතා මහප්‌ඵලා වුත්‌තා මහානිසංසා’’ති. අයඤ්‌ච හිදං තෙසං භික්‌ඛූනං අන්‌තරාකථා විප්‌පකතා හොති, අථ ඛො භගවා සායන්‌හසමයං පටිසල්‌ලානා වුට්‌ඨිතො යෙන උපට්‌ඨානසාලා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා පඤ්‌ඤත්‌තෙ ආසනෙ නිසීදි. නිසජ්‌ජ ඛො භගවා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘කාය නුත්‌ථ, භික්‌ඛවෙ, එතරහි කථාය සන්‌නිසින්‌නා, කා ච පන වො අන්‌තරාකථා විප්‌පකතා’’ති? ‘‘ඉධ , භන්‌තෙ, අම්‌හාකං පච්‌ඡාභත්‌තං පිණ්‌ඩපාතපටික්‌කන්‌තානං උපට්‌ඨානසාලායං සන්‌නිසින්‌නානං සන්‌නිපතිතානං අයමන්‌තරාකථා උදපාදි – ‘අච්‌ඡරියං, ආවුසො, අබ්‌භුතං, ආවුසො! යාවඤ්‌චිදං තෙන භගවතා ජානතා පස්‌සතා අරහතා සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධෙන කායගතාසති භාවිතා බහුලීකතා මහප්‌ඵලා වුත්‌තා මහානිසංසා’ති. අයං ඛො නො, භන්‌තෙ, අන්‌තරාකථා විප්‌පකතා, අථ භගවා අනුප්‌පත්‌තො’’ති.
154. ‘‘කථං භාවිතා ච, භික්‌ඛවෙ, කායගතාසති කථං බහුලීකතා මහප්‌ඵලා හොති මහානිසංසා? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු අරඤ්‌ඤගතො වා රුක්‌ඛමූලගතො වා සුඤ්‌ඤාගාරගතො වා නිසීදති පල්‌ලඞ්‌කං ආභුජිත්‌වා උජුං කායං පණිධාය පරිමුඛං සතිං උපට්‌ඨපෙත්‌වා. සො සතොව අස්‌සසති සතොව පස්‌සසති; දීඝං වා අස්‌සසන්‌තො ‘දීඝං අස්‌සසාමී’ති පජානාති, දීඝං වා පස්‌සසන්‌තො ‘දීඝං පස්‌සසාමී’ති පජානාති; රස්‌සං වා අස්‌සසන්‌තො ‘රස්‌සං අස්‌සසාමී’ති පජානාති, රස්‌සං වා පස්‌සසන්‌තො ‘රස්‌සං පස්‌සසාමී’ති පජානාති; ‘සබ්‌බකායපටිසංවෙදී අස්‌සසිස්‌සාමී’ති සික්‌ඛති, ‘සබ්‌බකායපටිසංවෙදී පස්‌සසිස්‌සාමී’ති සික්‌ඛති; ‘පස්‌සම්‌භයං කායසඞ්‌ඛාරං අස්‌සසිස්‌සාමී’ති සික්‌ඛති, ‘පස්‌සම්‌භයං කායසඞ්‌ඛාරං පස්‌සසිස්‌සාමී’ති සික්‌ඛති. තස්‌ස එවං අප්‌පමත්‌තස්‌ස ආතාපිනො පහිතත්‌තස්‌ස විහරතො යෙ ගෙහසිතා [ගෙහස්‌සිතා (ටීකා)] සරසඞ්‌කප්‌පා තෙ පහීයන්‌ති . තෙසං පහානා අජ්‌ඣත්‌තමෙව චිත්‌තං සන්‌තිට්‌ඨති සන්‌නිසීදති එකොදි හොති [එකොදී හොති (සී.), එකොදිභොති (ස්‍යා. කං.)] සමාධියති. එවං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායගතාසතිං [කායගතං සතිං (ස්‍යා. කං. පී.)] භාවෙති.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු ගච්‌ඡන්‌තො වා ‘ගච්‌ඡාමී’ති පජානාති, ඨිතො වා ‘ඨිතොම්‌හී’ති පජානාති, නිසින්‌නො වා ‘නිසින්‌නොම්‌හී’ති පජානාති, සයානො වා ‘සයානොම්‌හී’ති පජානාති. යථා යථා වා පනස්‌ස කායො පණිහිතො හොති, තථා තථා නං පජානාති. තස්‌ස එවං අප්‌පමත්‌තස්‌ස ආතාපිනො පහිතත්‌තස්‌ස විහරතො යෙ ගෙහසිතා සරසඞ්‌කප්‌පා තෙ පහීයන්‌ති. තෙසං පහානා අජ්‌ඣත්‌තමෙව චිත්‌තං සන්‌තිට්‌ඨති සන්‌නිසීදති එකොදි හොති සමාධියති. එවම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායගතාසතිං භාවෙති.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු අභික්‌කන්‌තෙ පටික්‌කන්‌තෙ සම්‌පජානකාරී හොති, ආලොකිතෙ විලොකිතෙ සම්‌පජානකාරී හොති, සමිඤ්‌ජිතෙ පසාරිතෙ සම්‌පජානකාරී හොති, සඞ්‌ඝාටිපත්‌තචීවරධාරණෙ සම්‌පජානකාරී හොති, අසිතෙ පීතෙ ඛායිතෙ සායිතෙ සම්‌පජානකාරී හොති, උච්‌චාරපස්‌සාවකම්‌මෙ සම්‌පජානකාරී හොති, ගතෙ ඨිතෙ නිසින්‌නෙ සුත්‌තෙ ජාගරිතෙ භාසිතෙ තුණ්‌හීභාවෙ සම්‌පජානකාරී හොති. තස්‌ස එවං අප්‌පමත්‌තස්‌ස ආතාපිනො පහිතත්‌තස්‌ස විහරතො යෙ ගෙහසිතා සරසඞ්‌කප්‌පා තෙ පහීයන්‌ති. තෙසං පහානා අජ්‌ඣත්‌තමෙව චිත්‌තං සන්‌තිට්‌ඨති සන්‌නිසීදති එකොදි හොති සමාධියති. එවම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායගතාසතිං භාවෙති.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු ඉමමෙව කායං උද්‌ධං පාදතලා අධො කෙසමත්‌ථකා තචපරියන්‌තං පූරං නානප්‌පකාරස්‌ස අසුචිනො පච්‌චවෙක්‌ඛති – ‘අත්‌ථි ඉමස්‌මිං කායෙ කෙසා ලොමා නඛා දන්‌තා තචො මංසං න්‌හාරු [නහාරු (සී. ස්‍යා. කං. පී.)] අට්‌ඨි අට්‌ඨිමිඤ්‌ජං වක්‌කං හදයං යකනං කිලොමකං පිහකං පප්‌ඵාසං අන්‌තං අන්‌තගුණං උදරියං කරීසං පිත්‌තං සෙම්‌හං පුබ්‌බො ලොහිතං සෙදො මෙදො අස්‌සු වසා ඛෙළො සිඞ්‌ඝාණිකා ලසිකා මුත්‌ත’න්‌ති.
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, උභතොමුඛා පුතොළි [මූතොළී (සී. ස්‍යා. කං. පී.)] පූරා නානාවිහිතස්‌ස ධඤ්‌ඤස්‌ස, සෙය්‍යථිදං – සාලීනං වීහීනං මුග්‌ගානං මාසානං තිලානං තණ්‌ඩුලානං, තමෙනං චක්‌ඛුමා පුරිසො මුඤ්‌චිත්‌වා පච්‌චවෙක්‌ඛෙය්‍ය – ‘ඉමෙ සාලී ඉමෙ වීහී ඉමෙ මුග්‌ගා ඉමෙ මාසා ඉමෙ තිලා ඉමෙ තණ්‌ඩුලා’ති; එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු ඉමමෙව කායං උද්‌ධං පාදතලා අධො කෙසමත්‌ථකා තචපරියන්‌තං පූරං නානප්‌පකාරස්‌ස අසුචිනො පච්‌චවෙක්‌ඛති – ‘අත්‌ථි ඉමස්‌මිං කායෙ කෙසා ලොමා නඛා දන්‌තා තචො මංසං න්‌හාරු අට්‌ඨි අට්‌ඨිමිඤ්‌ජං වක්‌කං හදයං යකනං කිලොමකං පිහකං පප්‌ඵාසං අන්‌තං අන්‌තගුණං උදරියං කරීසං පිත්‌තං සෙම්‌හං පුබ්‌බො ලොහිතං සෙදො මෙදො අස්‌සු වසා ඛෙළො සිඞ්‌ඝාණිකා ලසිකා මුත්‌ත’න්‌ති. තස්‌ස එවං අප්‌පමත්‌තස්‌ස ආතාපිනො පහිතත්‌තස්‌ස විහරතො යෙ ගෙහසිතා සරසඞ්‌කප්‌පා තෙ පහීයන්‌ති. තෙසං පහානා අජ්‌ඣත්‌තමෙව චිත්‌තං සන්‌තිට්‌ඨති සන්‌නිසීදති එකොදි හොති සමාධියති. එවම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායගතාසතිං භාවෙති.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු ඉමමෙව කායං යථාඨිතං යථාපණිහිතං ධාතුසො පච්‌චවෙක්‌ඛති – ‘අත්‌ථි ඉමස්‌මිං කායෙ පථවීධාතු ආපොධාතු තෙජොධාතු වායොධාතූ’ති.
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, දක්‌ඛො ගොඝාතකො වා ගොඝාතකන්‌තෙවාසී වා ගාවිං වධිත්‌වා චතුමහාපථෙ[චාතුම්‌මහාපථෙ (සී. ස්‍යා. කං. පී.)] බිලසො විභජිත්‌වා[පටිවිභජිත්‌වා (සී. ස්‍යා. කං. පී.)] නිසින්‌නො අස්‌ස; එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු ඉමමෙව කායං යථාඨිතං යථාපණිහිතං ධාතුසො පච්‌චවෙක්‌ඛති – ‘අත්‌ථි ඉමස්‌මිං කායෙ පථවීධාතු ආපොධාතු තෙජොධාතු වායොධාතූ’ති. තස්‌ස එවං අප්‌පමත්‌තස්‌ස ආතාපිනො පහිතත්‌තස්‌ස විහරතො යෙ ගෙහසිතා සරසඞ්‌කප්‌පා තෙ පහීයන්‌ති. තෙසං පහානා අජ්‌ඣත්‌තමෙව චිත්‌තං සන්‌තිට්‌ඨති සන්‌නිසීදති එකොදි හොති සමාධියති. එවම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායගතාසතිං භාවෙති.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සෙය්‍යථාපි පස්‌සෙය්‍ය සරීරං සිවථිකාය [සීවථිකාය (සී. ස්‍යා. කං. පී.)] ඡඩ්‌ඩිතං එකාහමතං වා ද්‌වීහමතං වා තීහමතං වා උද්‌ධුමාතකං විනීලකං විපුබ්‌බකජාතං. සො ඉමමෙව කායං උපසංහරති – ‘අයම්‌පි ඛො කායො එවංධම්‌මො එවංභාවී එවංඅනතීතො’ති [එතං අනතීතොති (සී.)]. තස්‌ස එවං අප්‌පමත්‌තස්‌ස ආතාපිනො පහිතත්‌තස්‌ස විහරතො යෙ ගෙහසිතා සරසඞ්‌කප්‌පා තෙ පහීයන්‌ති. තෙසං පහානා අජ්‌ඣත්‌තමෙව චිත්‌තං සන්‌තිට්‌ඨති සන්‌නිසීදති එකොදි හොති සමාධියති. එවම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායගතාසතිං භාවෙති.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සෙය්‍යථාපි පස්‌සෙය්‍ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්‌ඩිතං කාකෙහි වා ඛජ්‌ජමානං කුලලෙහි වා ඛජ්‌ජමානං ගිජ්‌ඣෙහි වා ඛජ්‌ජමානං කඞ්‌කෙහි වා ඛජ්‌ජමානං සුනඛෙහි වා ඛජ්‌ජමානං බ්‍යග්‌ඝෙහි වා ඛජ්‌ජමානං දීපීහි වා ඛජ්‌ජමානං සිඞ්‌ගාලෙහි වා [ගිජ්‌ඣෙහි වා ඛජ්‌ජමානං සුවානෙහි වා ඛජ්‌ජමානං සිගාලෙහි වා (සී. ස්‍යා. කං. පී.)] ඛජ්‌ජමානං විවිධෙහි වා පාණකජාතෙහි ඛජ්‌ජමානං. සො ඉමමෙව කායං උපසංහරති – ‘අයම්‌පිඛො කායො එවංධම්‌මො එවංභාවී එවංඅනතීතො’ති. තස්‌ස එවං අප්‌පමත්‌තස්‌ස…පෙ.… එවම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායගතාසතිං භාවෙති.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සෙය්‍යථාපි පස්‌සෙය්‍ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්‌ඩිතං අට්‌ඨිකසඞ්‌ඛලිකං සමංසලොහිතං න්‌හාරුසම්‌බන්‌ධං…පෙ.… අට්‌ඨිකසඞ්‌ඛලිකංනිම්‌මංසලොහිතමක්‌ඛිතං න්‌හාරුසම්‌බන්‌ධං…පෙ.… අට්‌ඨිකසඞ්‌ඛලිකං අපගතමංසලොහිතං න්‌හාරුසම්‌බන්‌ධං…පෙ.… අට්‌ඨිකානි අපගතසම්‌බන්‌ධානි[අපගතනහාරූසම්‌බන්‌ධානි (ස්‍යා. කං.)] දිසාවිදිසාවික්‌ඛිත්‌තානි [දිසාවිදිසාසු වික්‌ඛිතානි (සී. පී.)] අඤ්‌ඤෙන හත්‌ථට්‌ඨිකං අඤ්‌ඤෙන පාදට්‌ඨිකං අඤ්‌ඤෙන ගොප්‌ඵකට්‌ඨිකං [අඤ්‌ඤෙන ගොප්‌ඵකට්‌ඨිකන්‌ති ඉදං සී. ස්‍යා. කං. පී. පොත්‌ථකෙසු නත්‌ථි] අඤ්‌ඤෙන ජඞ්‌ඝට්‌ඨිකං අඤ්‌ඤෙන ඌරුට්‌ඨිකං අඤ්‌ඤෙන කටිට්‌ඨිකං[අඤ්‌ඤෙන කටට්‌ඨිකං අඤ්‌ඤෙන පිට්‌ඨිකණ්‌ඩකං අඤ්‌ඤෙන සීසකටාහං (සී. ස්‍යා. කං. පී.)] අඤ්‌ඤෙන ඵාසුකට්‌ඨිකං අඤ්‌ඤෙන පිට්‌ඨිට්‌ඨිකං අඤ්‌ඤෙන ඛන්‌ධට්‌ඨිකං අඤ්‌ඤෙන ගීවට්‌ඨිකං අඤ්‌ඤෙන හනුකට්‌ඨිකං අඤ්‌ඤෙන දන්‌තට්‌ඨිකං අඤ්‌ඤෙන සීසකටාහං[අඤ්‌ඤෙන කටට්‌ඨිකං අඤ්‌ඤෙන පිට්‌ඨිකණ්‌ඩකං අඤ්‌ඤෙන සීසකටාහං (සී. ස්‍යා. කං. පී.)]. සො ඉමමෙව කායං උපසංහරති – ‘අයම්‌පි ඛො කායො එවංධම්‌මො එවංභාවී එවංඅනතීතො’ති. තස්‌ස එවං අප්‌පමත්‌තස්‌ස…පෙ.… එවම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායගතාසතිං භාවෙති.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සෙය්‍යථාපි පස්‌සෙය්‍ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්‌ඩිතං – අට්‌ඨිකානි සෙතානි සඞ්‌ඛවණ්‌ණපටිභාගානි [සඞ්‌ඛවණ්‌ණූපනිභානි (සී. ස්‍යා. කං. පී.)] …පෙ.… අට්‌ඨිකානි පුඤ්‌ජකිතානි තෙරොවස්‌සිකානි…පෙ.… අට්‌ඨිකානි පූතීනි චුණ්‌ණකජාතානි. සො ඉමමෙව කායං උපසංහරති – ‘අයම්‌පි ඛො කායො එවංධම්‌මො එවංභාවී එවංඅනතීතො’ති. තස්‌ස එවං අප්‌පමත්‌තස්‌ස…පෙ.… එවම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායගතාසතිං භාවෙති.
155. ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු විවිච්‌චෙව කාමෙහි…පෙ.… පඨමං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. සො ඉමමෙව කායං විවෙකජෙන පීතිසුඛෙන අභිසන්‌දෙතිපරිසන්‌දෙති පරිපූරෙති පරිප්‌ඵරති, නාස්‌ස කිඤ්‌චි සබ්‌බාවතො කායස්‌ස විවෙකජෙන පීතිසුඛෙන අප්‌ඵුටං හොති. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, දක්‌ඛො න්‌හාපකො[නහාපකො (සී. ස්‍යා. කං. පී.)] වා න්‌හාපකන්‌තෙවාසී වා කංසථාලෙ න්‌හානීයචුණ්‌ණානි [නහානීයචුණ්‌ණානි (සී. ස්‍යා. කං. පී.)]ආකිරිත්‌වා උදකෙන පරිප්‌ඵොසකං පරිප්‌ඵොසකං සන්‌නෙය්‍ය, සායං න්‌හානීයපිණ්‌ඩි [සාස්‌ස නහානීයපිණ්‌ඩී (සී. ස්‍යා. කං. පී.)] ස්‌නෙහානුගතා ස්‌නෙහපරෙතා සන්‌තරබාහිරා ඵුටා ස්‌නෙහෙන න ච පග්‌ඝරිණී; එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු ඉමමෙව කායං විවෙකජෙන පීතිසුඛෙන අභිසන්‌දෙති පරිසන්‌දෙති පරිපූරෙති පරිප්‌ඵරති; නාස්‌ස කිඤ්‌චි සබ්‌බාවතො කායස්‌ස විවෙකජෙන පීතිසුඛෙන අප්‌ඵුටං හොති. තස්‌ස එවං අප්‌පමත්‌තස්‌ස…පෙ.… එවම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායගතාසතිං භාවෙති.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු විතක්‌කවිචාරානං වූපසමා…පෙ.… දුතියං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. සො ඉමමෙව කායං සමාධිජෙන පීතිසුඛෙන අභිසන්‌දෙති පරිසන්‌දෙති පරිපූරෙති පරිප්‌ඵරති; නාස්‌ස කිඤ්‌චි සබ්‌බාවතො කායස්‌ස සමාධිජෙන පීතිසුඛෙන අප්‌ඵුටං හොති. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, උදකරහදො ගම්‌භීරො උබ්‌භිදොදකො[උබ්‌භිතොදකො (ස්‍යා. කං. ක.)]. තස්‌ස නෙවස්‌ස පුරත්‌ථිමාය දිසාය උදකස්‌ස ආයමුඛං න පච්‌ඡිමාය දිසාය උදකස්‌ස ආයමුඛං න උත්‌තරාය දිසාය උදකස්‌ස ආයමුඛං න දක්‌ඛිණාය දිසාය උදකස්‌ස ආයමුඛං; දෙවො ච න කාලෙන කාලං සම්‌මා ධාරං අනුප්‌පවෙච්‌ඡෙය්‍ය; අථ ඛො තම්‌හාව උදකරහදා සීතා වාරිධාරා උබ්‌භිජ්‌ජිත්‌වා තමෙව උදකරහදං සීතෙන වාරිනා අභිසන්‌දෙය්‍ය පරිසන්‌දෙය්‍ය පරිපූරෙය්‍ය පරිප්‌ඵරෙය්‍ය, නාස්‌ස කිඤ්‌චි සබ්‌බාවතො උදකරහදස්‌ස සීතෙන වාරිනා අප්‌ඵුටං අස්‌ස; එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු ඉමමෙව කායං සමාධිජෙන පීතිසුඛෙන අභිසන්‌දෙති පරිසන්‌දෙති පරිපූරෙති පරිප්‌ඵරති, නාස්‌ස කිඤ්‌චි සබ්‌බාවතො කායස්‌ස සමාධිජෙනපීතිසුඛෙන අප්‌ඵුටං හොති. තස්‌ස එවං අප්‌පමත්‌තස්‌ස…පෙ.… එවම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායගතාසතිං භාවෙති.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු පීතියා ච විරාගා…පෙ.… තතියං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. සො ඉමමෙව කායං නිප්‌පීතිකෙන සුඛෙන අභිසන්‌දෙති පරිසන්‌දෙති පරිපූරෙති පරිප්‌ඵරති, නාස්‌ස කිඤ්‌චි සබ්‌බාවතො කායස්‌ස නිප්‌පීතිකෙන සුඛෙන අප්‌ඵුටං හොති. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, උප්‌පලිනියං වා පදුමිනියං වා පුණ්‌ඩරීකිනියං වා අප්‌පෙකච්‌චානි උප්‌පලානි වා පදුමානි වා පුණ්‌ඩරීකානි වා උදකෙ ජාතානි උදකෙ සංවඩ්‌ඪානි උදකානුග්‌ගතානි අන්‌තොනිමුග්‌ගපොසීනි , තානි යාව චග්‌ගා යාව ච මූලා සීතෙන වාරිනා අභිසන්‌නානි පරිසන්‌නානි [අභිසන්‌දානි පරිසන්‌දානි (ක.)] පරිපූරානි පරිප්‌ඵුටානි, නාස්‌ස [න නෙසං (?)] කිඤ්‌චි සබ්‌බාවතං උප්‌පලානං වා පදුමානං වා පුණ්‌ඩරීකානං වා සීතෙන වාරිනා අප්‌ඵුටං අස්‌ස; එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු ඉමමෙව කායං නිප්‌පීතිකෙන සුඛෙන අභිසන්‌දෙති පරිසන්‌දෙති පරිපූරෙති පරිප්‌ඵරති, නාස්‌ස කිඤ්‌චි සබ්‌බාවතො කායස්‌ස නිප්‌පීතිකෙන සුඛෙන අප්‌ඵුටං හොති. තස්‌ස එවං අප්‌පමත්‌තස්‌ස…පෙ.… එවම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායගතාසතිං භාවෙති.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සුඛස්‌ස ච පහානා…පෙ.… චතුත්‌ථං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. සො ඉමමෙව කායං පරිසුද්‌ධෙන චෙතසා පරියොදාතෙන ඵරිත්‌වා නිසින්‌නො හොති; නාස්‌ස කිඤ්‌චි සබ්‌බාවතො කායස්‌ස පරිසුද්‌ධෙන චෙතසා පරියොදාතෙන අප්‌ඵුටං හොති. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ , පුරිසො ඔදාතෙන වත්‌ථෙන සසීසං පාරුපිත්‌වා නිසින්‌නො අස්‌ස, නාස්‌ස කිඤ්‌චි සබ්‌බාවතො කායස්‌ස ඔදාතෙන වත්‌ථෙන අප්‌ඵුටං අස්‌ස; එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු ඉමමෙව කායං පරිසුද්‌ධෙන චෙතසා පරියොදාතෙන ඵරිත්‌වා නිසින්‌නො හොති, නාස්‌ස කිඤ්‌චි සබ්‌බාවතො කායස්‌ස පරිසුද්‌ධෙන චෙතසා පරියොදාතෙන අප්‌ඵුටං හොති. තස්‌ස එවං අප්‌පමත්‌තස්‌ස ආතාපිනො පහිතත්‌තස්‌ස විහරතො යෙ ගෙහසිතා සරසඞ්‌කප්‌පා තෙ පහීයන්‌ති. තෙසං පහානා අජ්‌ඣත්‌තමෙව චිත්‌තං සන්‌තිට්‌ඨති, සන්‌නිසීදති එකොදි හොති සමාධියති. එවම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායගතාසතිං භාවෙති.
156. ‘‘යස්‌ස කස්‌සචි, භික්‌ඛවෙ, කායගතාසති භාවිතා බහුලීකතා, අන්‌තොගධාවාස්‌ස [අන්‌තොගධා තස්‌ස (සී. පී.)]කුසලා ධම්‌මා යෙ කෙචි විජ්‌ජාභාගියා. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, යස්‌ස කස්‌සචි මහාසමුද්‌දො චෙතසා ඵුටො, අන්‌තොගධාවාස්‌ස කුන්‌නදියො යා කාචි සමුද්‌දඞ්‌ගමා; එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, යස්‌ස කස්‌සචි කායගතාසති භාවිතා බහුලීකතා, අන්‌තොගධාවාස්‌ස කුසලා ධම්‌මා යෙ කෙචි විජ්‌ජාභාගියා.
‘‘යස්‌ස කස්‌සචි, භික්‌ඛවෙ, කායගතාසති අභාවිතා අබහුලීකතා, ලභති තස්‌ස මාරො ඔතාරං, ලභති තස්‌ස මාරො ආරම්‌මණං [ආරමණං (?)]. සෙය්‍යථාපි , භික්‌ඛවෙ, පුරිසො ගරුකං සිලාගුළං අල්‌ලමත්‌තිකාපුඤ්‌ජෙ පක්‌ඛිපෙය්‍ය. තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, අපි නු තං ගරුකං සිලාගුළං අල්‌ලමත්‌තිකාපුඤ්‌ජෙ ලභෙථ ඔතාර’’න්‌ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’. ‘‘එවමෙව ඛො , භික්‌ඛවෙ, යස්‌ස කස්‌සචි කායගතාසති අභාවිතා අබහුලීකතා, ලභති තස්‌ස මාරො ඔතාරං, ලභති තස්‌ස මාරො ආරම්‌මණං. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, සුක්‌ඛං කට්‌ඨං කොළාපං [කොළාපං ආරකා උදකා ථලෙ නික්‌ඛිත්‌තං (ක.)]; අථ පුරිසො ආගච්‌ඡෙය්‍ය උත්‌තරාරණිං ආදාය – ‘අග්‌ගිං අභිනිබ්‌බත්‌තෙස්‌සාමි, තෙජො පාතුකරිස්‌සාමී’ති. තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, අපි නු සො පුරිසො අමුං සුක්‌ඛං කට්‌ඨං කොළාපං උත්‌තරාරණිං ආදාය අභිමන්‌ථෙන්‌තො [අභිමන්‌ථෙන්‌තො (ස්‍යා. කං. පී. ක.)] අග්‌ගිං අභිනිබ්‌බත්‌තෙය්‍ය, තෙජො පාතුකරෙය්‍යා’’ති? ‘‘එවං , භන්‌තෙ’’. ‘‘එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, යස්‌ස කස්‌සචි කායගතාසති අභාවිතා අබහුලීකතා, ලභති තස්‌ස මාරො ඔතාරං, ලභති තස්‌ස මාරො ආරම්‌මණං. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, උදකමණිකො රිත්‌තො තුච්‌ඡො ආධාරෙ ඨපිතො; අථ පුරිසො ආගච්‌ඡෙය්‍ය උදකභාරං ආදාය. තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, අපි නු සො පුරිසො ලභෙථ උදකස්‌ස නික්‌ඛෙපන’’න්‌ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’. ‘‘එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, යස්‌ස කස්‌සචි කායගතාසති අභාවිතා අබහුලීකතා, ලභති තස්‌ස මාරො ඔතාරං, ලභති තස්‌ස මාරො ආරම්‌මණං’’.
157. ‘‘යස්‌ස කස්‌සචි, භික්‌ඛවෙ, කායගතාසති භාවිතා බහුලීකතා, න තස්‌ස ලභති මාරො ඔතාරං, න තස්‌ස ලභති මාරො ආරම්‌මණං. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, පුරිසො ලහුකං සුත්‌තගුළං සබ්‌බසාරමයෙ අග්‌ගළඵලකෙ පක්‌ඛිපෙය්‍ය. තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, අපි නු සො පුරිසො තං ලහුකං සුත්‌තගුළං සබ්‌බසාරමයෙ අග්‌ගළඵලකෙ ලභෙථ ඔතාර’’න්‌ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’. ‘‘එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, යස්‌ස කස්‌සචි කායගතාසති භාවිතා බහුලීකතා, න තස්‌ස ලභති මාරො ඔතාරං, න තස්‌ස ලභති මාරො ආරම්‌මණං. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, අල්‌ලං කට්‌ඨං සස්‌නෙහං[සස්‌නෙහං ආරකා උදකා ථලෙ නික්‌ඛිත්‌තං (ක.)]; අථ පුරිසො ආගච්‌ඡෙය්‍ය උත්‌තරාරණිං ආදාය – ‘අග්‌ගිං අභිනිබ්‌බත්‌තෙස්‌සාමි, තෙජො පාතුකරිස්‌සාමී’ති. තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, අපි නු සො පුරිසො අමුං අල්‌ලං කට්‌ඨං සස්‌නෙහං උත්‌තරාරණිං ආදාය අභිමන්‌ථෙන්‌තො අග්‌ගිං අභිනිබ්‌බත්‌තෙය්‍ය, තෙජො පාතුකරෙය්‍යා’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’. ‘‘එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ , යස්‌ස කස්‌සචි කායගතාසති භාවිතා බහුලීකතා, න තස්‌ස ලභති මාරො ඔතාරං, න තස්‌ස ලභති මාරො ආරම්‌මණං. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, උදකමණිකො පූරො උදකස්‌ස සමතිත්‌තිකො කාකපෙය්‍යො ආධාරෙ ඨපිතො; අථ පුරිසො ආගච්‌ඡෙය්‍ය උදකභාරං ආදාය. තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, අපි නු සො පුරිසො ලභෙථ උදකස්‌ස නික්‌ඛෙපන’’න්‌ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’. ‘‘එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, යස්‌ස කස්‌සචි කායගතාසති භාවිතා බහුලීකතා, න තස්‌ස ලභති මාරො ඔතාරං, න තස්‌ස ලභති මාරො ආරම්‌මණං’’.
158. ‘‘යස්‌ස කස්‌සචි, භික්‌ඛවෙ, කායගතාසති භාවිතා බහුලීකතා, සො යස්‌ස යස්‌ස අභිඤ්‌ඤාසච්‌ඡිකරණීයස්‌ස ධම්‌මස්‌ස චිත්‌තං අභිනින්‌නාමෙති අභිඤ්‌ඤාසච්‌ඡිකිරියාය, ත තත්‍රෙ සක්‌ඛිභබ්‌බතං පාපුණාති සති සතිආයතනෙ. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, උදකමණිකො පූරො උදකස්‌ස සමතිත්‌තිකො කාකපෙය්‍යො ආධාරෙ ඨපිතො. තමෙනං බලවා පුරිසො යතො යතො ආවිඤ්‌ඡෙය්‍ය, ආගච්‌ඡෙය්‍ය උදක’’න්‌ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’. ‘‘එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, යස්‌ස කස්‌සචි කායගතාසති භාවිතා බහුලීකතා සො, යස්‌ස යස්‌ස අභිඤ්‌ඤාසච්‌ඡිකරණීයස්‌ස ධම්‌මස්‌ස චිත්‌තං අභිනින්‌නාමෙති අභිඤ්‌ඤාසච්‌ඡිකිරියාය, තත්‍ර තත්‍රෙව සක්‌ඛිභබ්‌බතං පාපුණාති සති සතිආයතනෙ. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, සමෙ භූමිභාගෙ චතුරස්‌සා පොක්‌ඛරණී [පොක්‌ඛරිණී (සී.)] අස්‌ස ආළිබන්‌ධා පූරා උදකස්‌ස සමතිත්‌තිකා කාකපෙය්‍යා. තමෙනං බලවා පුරිසො යතො යතො ආළිං මුඤ්‌චෙය්‍ය ආගච්‌ඡෙය්‍ය උදක’’න්‌ති? ‘‘එවං , භන්‌තෙ’’. ‘‘එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, යස්‌ස කස්‌සචි කායගතාසති භාවිතා බහුලීකතා, සො යස්‌ස යස්‌ස අභිඤ්‌ඤාසච්‌ඡිකරණීයස්‌ස ධම්‌මස්‌ස චිත්‌තං අභිනින්‌නාමෙති අභිඤ්‌ඤාසච්‌ඡිකිරියාය, තත්‍ර තත්‍රෙව සක්‌ඛිභබ්‌බතං පාපුණාති සති සතිආයතනෙ. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, සුභූමියං චතුමහාපථෙ ආජඤ්‌ඤරථො යුත්‌තො අස්‌ස ඨිතො ඔධස්‌තපතොදො [ඔභස්‌තපතොදො (ක.), උභන්‌තරපටොදො (ස්‍යා. කං.) අව + ධංසු + ත = ඔධස්‌ත-ඉතිපදවිභාගො]; තමෙනං දක්‌ඛො යොග්‌ගාචරියො අස්‌සදම්‌මසාරථි අභිරුහිත්‌වා වාමෙන හත්‌ථෙන රස්‌මියො ගහෙත්‌වා දක්‌ඛිණෙන හත්‌ථෙන පතොදං ගහෙත්‌වා යෙනිච්‌ඡකං යදිච්‌ඡකං සාරෙය්‍යාපි පච්‌චාසාරෙය්‍යාපි; එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, යස්‌ස කස්‌සචි කායගතාසති භාවිතා බහුලීකතා, සො යස්‌ස යස්‌ස අභිඤ්‌ඤාසච්‌ඡිකරණීයස්‌ස ධම්‌මස්‌ස චිත්‌තං අභිනින්‌නාමෙති අභිඤ්‌ඤාසච්‌ඡිකිරියාය , තත්‍ර තත්‍රෙව සක්‌ඛිභබ්‌බතං පාපුණාති සති සතිආයතනෙ’’.
159. ‘‘කායගතාය, භික්‌ඛවෙ, සතියා ආසෙවිතාය භාවිතාය බහුලීකතාය යානීකතාය වත්‌ථුකතාය අනුට්‌ඨිතාය පරිචිතාය සුසමාරද්‌ධාය දසානිසංසා පාටිකඞ්‌ඛා. අරතිරතිසහො හොති, න ච තං අරති සහති, උප්‌පන්‌නං අරතිං අභිභුය්‍ය විහරති.
‘‘භයභෙරවසහො හොති, න ච තං භයභෙරවං සහති, උප්‌පන්‌නං භයභෙරවං අභිභුය්‍ය විහරති.
‘‘ඛමො හොති සීතස්‌ස උණ්‌හස්‌ස ජිඝච්‌ඡාය පිපාසාය ඩංසමකසවාතාතපසරීසපසම්‌ඵස්‌සානං දුරුත්‌තානං දුරාගතානං වචනපථානං, උප්‌පන්‌නානං සාරීරිකානං වෙදනානං දුක්‌ඛානං තිබ්‌බානං ඛරානං කටුකානං අසාතානං අමනාපානං පාණහරානං අධිවාසකජාතිකො හොති.
‘‘චතුන්‌නං ඣානානං ආභිචෙතසිකානං දිට්‌ඨධම්‌මසුඛවිහාරානං නිකාමලාභී හොති අකිච්‌ඡලාභී අකසිරලාභී.
‘‘සො අනෙකවිහිතං ඉද්‌ධිවිධං පච්‌චානුභොති. එකොපි හුත්‌වා බහුධා හොති, බහුධාපි හුත්‌වා එකො හොති, ආවිභාවං…පෙ.… යාව බ්‍රහ්‌මලොකාපි කායෙන වසං වත්‌තෙති.
‘‘දිබ්‌බාය සොතධාතුයා විසුද්‌ධාය අතික්‌කන්‌තමානුසිකාය උභො සද්‌දෙ සුණාති දිබ්‌බෙ ච මානුසෙ ච, යෙ දූරෙ සන්‌තිකෙ ච…පෙ.….
‘‘පරසත්‌තානං පරපුග්‌ගලානං චෙතසා චෙතො පරිච්‌ච පජානාති. සරාගං වා චිත්‌තං ‘සරාගං චිත්‌ත’න්‌ති පජානාති, වීතරාගං වා චිත්‌තං…පෙ.… සදොසං වා චිත්‌තං… වීතදොසං වා චිත්‌තං… සමොහං වා චිත්‌තං… වීතමොහං වා චිත්‌තං… සංඛිත්‌තං වා චිත්‌තං… වික්‌ඛිත්‌තං වා චිත්‌තං… මහග්‌ගතං වා චිත්‌තං… අමහග්‌ගතං වා චිත්‌තං… සඋත්‌තරං වා චිත්‌තං… අනුත්‌තරං වා චිත්‌තං… සමාහිතං වා චිත්‌තං… අසමාහිතං වා චිත්‌තං… විමුත්‌තං වා චිත්‌තං… අවිමුත්‌තං වා චිත්‌තං ‘අවිමුත්‌තං චිත්‌ත’න්‌ති පජානාති.
‘‘සො අනෙකවිහිතං පුබ්‌බෙනිවාසං අනුස්‌සරති, සෙය්‍යථිදං – එකම්‌පි ජාතිං ද්‌වෙපි ජාතියො…පෙ.… ඉති සාකාරං සඋද්‌දෙසං අනෙකවිහිතං පුබ්‌බෙනිවාසං අනුස්‌සරති.
‘‘දිබ්‌බෙන චක්‌ඛුනා විසුද්‌ධෙන අතික්‌කන්‌තමානුසකෙන සත්‌තෙ පස්‌සති චවමානෙ උපපජ්‌ජමානෙ හීනෙ පණීතෙ සුවණ්‌ණෙ දුබ්‌බණ්‌ණෙ, සුගතෙ දුග්‌ගතෙ යථාකම්‌මූපගෙ සත්‌තෙ පජානාති.
‘‘ආසවානං ඛයා අනාසවං චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං දිට්‌ඨෙව ධම්‌මෙ සයං අභිඤ්‌ඤා සච්‌ඡිකත්‌වා උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති.
‘‘කායගතාය, භික්‌ඛවෙ, සතියා ආසෙවිතාය භාවිතාය බහුලීකතාය යානීකතාය වත්‌ථුකතාය අනුට්‌ඨිතාය පරිචිතාය සුසමාරද්‌ධාය ඉමෙ දසානිසංසා පාටිකඞ්‌ඛා’’ති.
ඉදමවොච භගවා. අත්‌තමනා තෙ භික්‌ඛූ භගවතො භාසිතං අභිනන්‌දුන්‌ති.
කායගතාසතිසුත්‌තං නිට්‌ඨිතං නවමං.
No comments:
Post a Comment