7. සළායතනවිභඞ්‌ගසුත්‌තං
මෙම සුත්‍ර දේශනාවේ සිංහල පරිවර්තනයට මෙතැනින් පිවිසෙන්න
සිංහල පරිවර්ථනය සදහා font මෙතැනින් ලබාගන්න
304. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. තත්‍ර ඛො භගවා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘භික්‌ඛවො’’ති. ‘‘භදන්‌තෙ’’ති තෙ භික්‌ඛූ භගවතො පච්‌චස්‌සොසුං. භගවා එතදවොච – ‘‘සළායතනවිභඞ්‌ගං වො, භික්‌ඛවෙ, දෙසෙස්‌සාමි. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරොථ; භාසිස්‌සාමී’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො තෙ භික්‌ඛූ භගවතො පච්‌චස්‌සොසුං. භගවා එතදවොච –
‘‘‘ඡ අජ්‌ඣත්‌තිකානි ආයතනානි වෙදිතබ්‌බානි, ඡ බාහිරානි ආයතනානි වෙදිතබ්‌බානි, ඡ විඤ්‌ඤාණකායා වෙදිතබ්‌බා, ඡ ඵස්‌සකායා වෙදිතබ්‌බා, අට්‌ඨාරස මනොපවිචාරා වෙදිතබ්‌බා, ඡත්‌තිංස සත්‌තපදා වෙදිතබ්‌බා, තත්‍ර ඉදං නිස්‌සාය ඉදං පජහථ, තයො සතිපට්‌ඨානා යදරියො සෙවති යදරියො සෙවමානො සත්‌ථා ගණමනුසාසිතුමරහති, සො වුච්‌චති යොග්‌ගාචරියානං [යොගාචරියානං (ක.)] අනුත්‌තරො පුරිසදම්‌මසාරථී’ති – අයමුද්‌දෙසො සළායතනවිභඞ්‌ගස්‌ස.
305. ‘‘‘ඡ අජ්‌ඣත්‌තිකානි ආයතනානි වෙදිතබ්‌බානී’ති – ඉති ඛො පනෙතං වුත්‌තං. කිඤ්‌චෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං? ‘චක්‌ඛායතනං සොතායතනං ඝානායතනං ජිව්‌හායතනං කායායතනං මනායතනං – ඡ අජ්‌ඣත්‌තිකානි ආයතනානි වෙදිතබ්‌බානී’ති – ඉති යං තං වුත්‌තං ඉදමෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං.
‘‘‘ඡ බාහිරානි ආයතනානි වෙදිතබ්‌බානී’ති – ඉති ඛො පනෙතං වුත්‌තං . කිඤ්‌චෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං? ‘රූපායතනං සද්‌දායතනං ගන්‌ධායතනං රසායතනං ඵොට්‌ඨබ්‌බායතනං ධම්‌මායතනං – ඡ බාහිරානි ආයතනානි වෙදිතබ්‌බානී’ති – ඉති යං තං වුත්‌තං ඉදමෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං.
‘‘‘ඡ විඤ්‌ඤාණකායා වෙදිතබ්‌බා’ති – ඉති ඛො පනෙතං වුත්‌තං. කිඤ්‌චෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං? ‘චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං සොතවිඤ්‌ඤාණං ඝානවිඤ්‌ඤාණං ජිව්‌හාවිඤ්‌ඤාණං කායවිඤ්‌ඤාණං මනොවිඤ්‌ඤාණං – ඡ විඤ්‌ඤාණකායා වෙදිතබ්‌බා’ති – ඉති යං තං වුත්‌තං ඉදමෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං.
‘‘‘ඡ ඵස්‌සකායා වෙදිතබ්‌බා’ති – ඉති ඛො පනෙතං වුත්‌තං. කිඤ්‌චෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං? ‘චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සො සොතසම්‌ඵස්‌සො ඝානසම්‌ඵස්‌සො ජිව්‌හාසම්‌ඵස්‌සො කායසම්‌ඵස්‌සො මනොසම්‌ඵස්‌සො – ඡ ඵස්‌සකායා වෙදිතබ්‌බා’ති – ඉති යං තං වුත්‌තං ඉදමෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං.
‘‘‘අට්‌ඨාරස මනොපවිචාරා වෙදිතබ්‌බා’ති – ඉති ඛො පනෙතං වුත්‌තං. කිඤ්‌චෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං? ‘චක්‌ඛුනා රූපං දිස්‌වා සොමනස්‌සට්‌ඨානීයං රූපං උපවිචරති, දොමනස්‌සට්‌ඨානීයං රූපං උපවිචරති, උපෙක්‌ඛාට්‌ඨානීයං රූපං උපවිචරති. සොතෙන සද්‌දං සුත්‌වා…පෙ.… ඝානෙන ගන්‌ධං ඝායිත්‌වා… ජිව්‌හාය රසං සායිත්‌වා… කායෙන ඵොට්‌ඨබ්‌බං ඵුසිත්‌වා… මනසා ධම්‌මං විඤ්‌ඤාය සොමනස්‌සට්‌ඨානීයං ධම්‌මං උපවිචරති, දොමනස්‌සට්‌ඨානීයං ධම්‌මං උපවිචරති, උපෙක්‌ඛාට්‌ඨානීයං ධම්‌මං උපවිචරති. ඉති ඡ සොමනස්‌සූපවිචාරා, ඡ දොමනස්‌සූපවිචාරා, ඡ උපෙක්‌ඛූපවිචාරා, අට්‌ඨාරස මනොපවිචාරා වෙදිතබ්‌බා’ති – ඉති යං තං වුත්‌තං ඉදමෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං.
306. ‘‘‘ඡත්‌තිංස සත්‌තපදා වෙදිතබ්‌බා’ති – ඉති ඛො පනෙතං වුත්‌තං. කිඤ්‌චෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං? ඡ ගෙහසිතානි [ගෙහස්‌සිතානි (?)] සොමනස්‌සානි, ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතානි [නෙක්‌ඛම්‌මස්‌සිතානි (ටීකා)] සොමනස්‌සානි, ඡ ගෙහසිතානි දොමනස්‌සානි, ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතානි දොමනස්‌සානි, ඡ ගෙහසිතා උපෙක්‌ඛා, ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතා උපෙක්‌ඛා. තත්‌ථ කතමානි ඡ ගෙහසිතානි සොමනස්‌සානි? චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤෙය්‍යානං රූපානං ඉට්‌ඨානං කන්‌තානං මනාපානං මනොරමානං ලොකාමිසපටිසංයුත්‌තානං පටිලාභං වා පටිලාභතො සමනුපස්‌සතො පුබ්‌බෙ වා පටිලද්‌ධපුබ්‌බං අතීතං නිරුද්‌ධං විපරිණතං සමනුස්‌සරතො උප්‌පජ්‌ජති සොමනස්‌සං. යං එවරූපං සොමනස්‌සං ඉදං වුච්‌චති ගෙහසිතං සොමනස්‌සං. සොතවිඤ්‌ඤෙය්‍යානං සද්‌දානං… ඝානවිඤ්‌ඤෙය්‍යානං ගන්‌ධානං… ජිව්‌හාවිඤ්‌ඤෙය්‍යානං රසානං… කායවිඤ්‌ඤෙය්‍යානං ඵොට්‌ඨබ්‌බානං… මනොවිඤ්‌ඤෙය්‍යානං ධම්‌මානං ඉට්‌ඨානං කන්‌තානං මනාපානං…පෙ.… සොමනස්‌සං. යං එවරූපං සොමනස්‌සං ඉදං වුච්‌චති ගෙහසිතං සොමනස්‌සං. ඉමානි ඡ ගෙහසිතානි සොමනස්‌සානි.
‘‘තත්‌ථ කතමානි ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතානි සොමනස්‌සානි? රූපානංත්‌වෙව අනිච්‌චතං විදිත්‌වා විපරිණාමවිරාගනිරොධං [විපරිණාමං විරාගං නිරොධං (ක.)], ‘පුබ්‌බෙ චෙව රූපා එතරහි ච සබ්‌බෙ තෙ රූපා අනිච්‌චා දුක්‌ඛා විපරිණාමධම්‌මා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්‌මප්‌පඤ්‌ඤාය පස්‌සතො උප්‌පජ්‌ජති සොමනස්‌සං. යං එවරූපං සොමනස්‌සං ඉදං වුච්‌චති නෙක්‌ඛම්‌මසිතං සොමනස්‌සං. සද්‌දානංත්‌වෙව… ගන්‌ධානංත්‌වෙව… රසානංත්‌වෙව… ඵොට්‌ඨබ්‌බානංත්‌වෙව… ධම්‌මානංත්‌වෙ අනිච්‌චතං විදිත්‌වා විපරිණාමවිරාගනිරොධං, ‘පුබ්‌බෙ චෙව ධම්‌මා එතරහි ච සබ්‌බෙ තෙ ධම්‌මා අනිච්‌චා දුක්‌ඛා විපරිණාමධම්‌මා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්‌මප්‌පඤ්‌ඤාය පස්‌සතො උප්‌පජ්‌ජති සොමනස්‌සං. යං එවරූපං සොමනස්‌සං ඉදං වුච්‌චති නෙක්‌ඛම්‌මසිතං සොමනස්‌සං. ඉමානි ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතානි සොමනස්‌සානි.
307. ‘‘තත්‌ථ කතමානි ඡ ගෙහසිතානි දොමනස්‌සානි? චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤෙය්‍යානං රූපානං…පෙ.… සොතවිඤ්‌ඤෙය්‍යානං සද්‌දානං… ඝානවිඤ්‌ඤෙය්‍යානං ගන්‌ධානං… ජිව්‌හාවිඤ්‌ඤෙය්‍යානං රසානං… කායවිඤ්‌ඤෙය්‍යානං ඵොට්‌ඨබ්‌බානං… මනොවිඤ්‌ඤෙය්‍යානං ධම්‌මානං ඉට්‌ඨානං කන්‌තානං මනාපානං මනොරමානං ලොකාමිසපටිසංයුත්‌තානං අප්‌පටිලාභං වා අප්‌පටිලාභතො සමනුපස්‌සතො පුබ්‌බෙ වා අප්‌පටිලද්‌ධපුබ්‌බං අතීතං නිරුද්‌ධං විපරිණතං සමනුස්‌සරතො උප්‌පජ්‌ජති දොමනස්‌සං. යං එවරූපං දොමනස්‌සං ඉදං වුච්‌චති ගෙහසිතං දොමනස්‌සං. ඉමානි ඡ ගෙහසිතානි දොමනස්‌සානි.
‘‘තත්‌ථ කතමානි ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතානි දොමනස්‌සානි? රූපානංත්‌වෙව අනිච්‌චතං විදිත්‌වා විපරිණාමවිරාගනිරොධං, ‘පුබ්‌බෙ චෙව රූපා එතරහි ච සබ්‌බෙ තෙ රූපා අනිච්‌චා දුක්‌ඛා විපරිණාමධම්‌මා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්‌මප්‌පඤ්‌ඤාය දිස්‌වා අනුත්‌තරෙසු විමොක්‌ඛෙසු පිහං උපට්‌ඨාපෙති – ‘කුදාස්‌සු [කදාස්‌සු (ස්‍යා. කං. පී.)]නාමාහං තදායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරිස්‌සාමි යදරියා එතරහි ආයතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරන්‌තී’ති ඉති අනුත්‌තරෙසු විමොක්‌ඛෙසු පිහං උපට්‌ඨාපයතො උප්‌පජ්‌ජති පිහපච්‌චයා දොමනස්‌සං. යං එවරූපං දොමනස්‌සං ඉදං වුච්‌චති නෙක්‌ඛම්‌මසිතං දොමනස්‌සං. සද්‌දානංත්‌වෙව…පෙ.… ගන්‌ධානංත්‌වෙව… රසානංත්‌වෙව… ඵොට්‌ඨබ්‌බානංත්‌වෙව… ධම්‌මානංත්‌වෙව අනිච්‌චතං විදිත්‌වා විපරිණාමවිරාගනිරොධං, ‘පුබ්‌බෙ චෙව ධම්‌මා එතරහි ච සබ්‌බෙ තෙ ධම්‌මා අනිච්‌චා දුක්‌ඛා විපරිණාමධම්‌මා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්‌මප්‌පඤ්‌ඤාය දිස්‌වා අනුත්‌තරෙසු විමොක්‌ඛෙසු පිහං උපට්‌ඨාපෙති – ‘කුදාස්‌සු නාමාහං තදායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරිස්‌සාමි යදරියා එතරහි ආයතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරන්‌තී’ති ඉති අනුත්‌තරෙසු විමොක්‌ඛෙසු පිහං උපට්‌ඨාපයතො උප්‌පජ්‌ජති පිහපච්‌චයා දොමනස්‌සං. යං එවරූපං දොමනස්‌සං ඉදං වුච්‌චති නෙක්‌ඛම්‌මසිතං දොමනස්‌සං. ඉමානි ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතානි දොමනස්‌සානි.
308. ‘‘තත්‌ථ කතමා ඡ ගෙහසිතා උපෙක්‌ඛා? චක්‌ඛුනා රූපං දිස්‌වා උප්‌පජ්‌ජති උපෙක්‌ඛා බාලස්‌ස මූළ්‌හස්‌ස ( ) [(මන්‌දස්‌ස) (ක.)] පුථුජ්‌ජනස්‌ස අනොධිජිනස්‌ස අවිපාකජිනස්‌ස අනාදීනවදස්‌සාවිනො අස්‌සුතවතො පුථුජ්‌ජනස්‌ස. යා එවරූපා උපෙක්‌ඛා, රූපං සා නාතිවත්‌තති. තස්‌මා සා [සායං (ක.)] උපෙක්‌ඛා ‘ගෙහසිතා’තිවුච්‌චති. සොතෙන සද්‌දං සුත්‌වා… ඝානෙන ගන්‌ධං ඝායිත්‌වා… ජිව්‌හාය රසං සායිත්‌වා… කායෙන ඵොට්‌ඨබ්‌බං ඵුසිත්‌වා… මනසා ධම්‌මං විඤ්‌ඤාය උප්‌පජ්‌ජති උපෙක්‌ඛා බාලස්‌ස මූළ්‌හස්‌ස පුථුජ්‌ජනස්‌ස අනොධිජිනස්‌ස අවිපාකජිනස්‌ස අනාදීනවදස්‌සාවිනො අස්‌සුතවතො පුථුජ්‌ජනස්‌ස. යා එවරූපා උපෙක්‌ඛා, ධම්‌මං සා නාතිවත්‌තති. තස්‌මා සා උපෙක්‌ඛා ‘ගෙහසිතා’ති වුච්‌චති. ඉමා ඡ ගෙහසිතා උපෙක්‌ඛා.
‘‘තත්‌ථ කතමා ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතා උපෙක්‌ඛා? රූපානංත්‌වෙව අනිච්‌චතං විදිත්‌වා විපරිණාමවිරාගනිරොධං, ‘පුබ්‌බෙ චෙව රූපා එතරහි ච සබ්‌බෙ තෙ රූපා අනිච්‌චා දුක්‌ඛා විපරිණාමධම්‌මා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්‌මප්‌පඤ්‌ඤාය පස්‌සතො උප්‌පජ්‌ජති උපෙක්‌ඛා. යා එවරූපා උපෙක්‌ඛා, රූපං සා අතිවත්‌තති. තස්‌මා සා උපෙක්‌ඛා ‘නෙක්‌ඛම්‌මසිතා’ති වුච්‌චති. සද්‌දානංත්‌වෙව… ගන්‌ධානංත්‌වෙව… රසානංත්‌වෙව… ඵොට්‌ඨබ්‌බානංත්‌වෙව… ධම්‌මානංත්‌වෙව අනිච්‌චතං විදිත්‌වා විපරිණාමවිරාගනිරොධං, ‘පුබ්‌බෙ චෙව ධම්‌මා එතරහි ච සබ්‌බෙ තෙ ධම්‌මා අනිච්‌චා දුක්‌ඛා විපරිණාමධම්‌මා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්‌මප්‌පඤ්‌ඤාය පස්‌සතො උප්‌පජ්‌ජති උපෙක්‌ඛා. යා එවරූපා උපෙක්‌ඛා, ධම්‌මං සා අතිවත්‌තති. තස්‌මා සා උපෙක්‌ඛා ‘නෙක්‌ඛම්‌මසිතා’ති වුච්‌චති. ඉමා ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතා උපෙක්‌ඛා. ‘ඡත්‌තිංස සත්‌තපදා වෙදිතබ්‌බා’ති – ඉති යං තං වුත්‌තං ඉදමෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං.
309. ‘‘තත්‍ර ඉදං නිස්‌සාය ඉදං පජහථා’’ති – ඉති ඛො පනෙතං වුත්‌තං; කිඤ්‌චෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං? තත්‍ර, භික්‌ඛවෙ, යානි ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතානි සොමනස්‌සානි තානි නිස්‌සාය තානි ආගම්‌ම යානි ඡ ගෙහසිතානි සොමනස්‌සානි තානි පජහථ, තානි සමතික්‌කමථ. එවමෙතෙසං පහානං හොති, එවමෙතෙසං සමතික්‌කමො හොති.
‘‘තත්‍ර, භික්‌ඛවෙ, යානි ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතානි දොමනස්‌සානි තානි නිස්‌සාය තානි ආගම්‌ම යානි ඡ ගෙහසිතානි දොමනස්‌සානි තානි පජහථ, තානි සමතික්‌කමථ. එවමෙතෙසං පහානං හොති, එවමෙතෙසං සමතික්‌කමො හොති.
‘‘තත්‍ර, භික්‌ඛවෙ, යා ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතා උපෙක්‌ඛා තා නිස්‌සාය තා ආගම්‌ම යා ඡ ගෙහසිතා උපෙක්‌ඛා තා පජහථ, තා සමතික්‌කමථ. එවමෙතාසං පහානං හොති, එවමෙතාසං සමතික්‌කමො හොති.
‘‘තත්‍ර, භික්‌ඛවෙ, යානි ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතානි සොමනස්‌සානි තානි නිස්‌සාය තානි ආගම්‌ම යානි ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතානි දොමනස්‌සානි තානි පජහථ, තානි සමතික්‌කමථ. එවමෙතෙසං පහානං හොති, එවමෙතෙසං සමතික්‌කමො හොති.
‘‘තත්‍ර, භික්‌ඛවෙ, යා ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතා උපෙක්‌ඛා තා නිස්‌සාය තා ආගම්‌ම යානි ඡ නෙක්‌ඛම්‌මසිතානි සොමනස්‌සානි තානි පජහථ, තානි සමතික්‌කමථ. එවමෙතෙසං පහානං හොති, එවමෙතෙසං සමතික්‌කමො හොති.
310. ‘‘අත්‌ථි , භික්‌ඛවෙ, උපෙක්‌ඛා නානත්‌තා නානත්‌තසිතා, අත්‌ථි උපෙක්‌ඛා එකත්‌තා එකත්‌තසිතා. කතමා ච, භික්‌ඛවෙ, උපෙක්‌ඛා නානත්‌තා නානත්‌තසිතා? අත්‌ථි, භික්‌ඛවෙ, උපෙක්‌ඛා රූපෙසු, අත්‌ථි සද්‌දෙසු , අත්‌ථි ගන්‌ධෙසු, අත්‌ථි රසෙසු, අත්‌ථි ඵොට්‌ඨබ්‌බෙසු – අයං, භික්‌ඛවෙ, උපෙක්‌ඛා නානත්‌තා නානත්‌තසිතා. කතමා ච, භික්‌ඛවෙ, උපෙක්‌ඛා එකත්‌තා එකත්‌තසිතා? අත්‌ථි, භික්‌ඛවෙ, උපෙක්‌ඛා ආකාසානඤ්‌චායතනනිස්‌සිතා, අත්‌ථි විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනනිස්‌සිතා, අත්‌ථි ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනනිස්‌සිතා, අත්‌ථි නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනනිස්‌සිතා – අයං, භික්‌ඛවෙ, උපෙක්‌ඛා එකත්‌තා එකත්‌තසිතා.
‘‘තත්‍ර, භික්‌ඛවෙ, යායං උපෙක්‌ඛා එකත්‌තා එකත්‌තසිතා තං නිස්‌සාය තං ආගම්‌ම යායං උපෙක්‌ඛා නානත්‌තා නානත්‌තසිතා තං පජහථ, තං සමතික්‌කමථ. එවමෙතිස්‌සා පහානං හොති, එවමෙතිස්‌සා සමතික්‌කමො හොති.
‘‘අතම්‌මයතං, භික්‌ඛවෙ, නිස්‌සාය අතම්‌මයතං ආගම්‌ම යායං උපෙක්‌ඛා එකත්‌තා එකත්‌තසිතා තං පජහථ, තං සමතික්‌කමථ. එවමෙතිස්‌සා පහානං හොති, එවමෙතිස්‌සා සමතික්‌කමො හොති. ‘තත්‍ර ඉදං නිස්‌සාය ඉදං පජහථා’ති – ඉති යං තං වුත්‌තං ඉදමෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං.
311. ‘‘‘තයො සතිපට්‌ඨානා යදරියො සෙවති, යදරියො සෙවමානො සත්‌ථා ගණමනුසාසිතුමරහතී’ති – ඉති ඛො පනෙතං වුත්‌තං; කිඤ්‌චෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, සත්‌ථා සාවකානං ධම්‌මං දෙසෙති අනුකම්‌පකො හිතෙසී අනුකම්‌පං උපාදාය – ‘ඉදං වො හිතාය, ඉදං වො සුඛායා’ති. තස්‌ස සාවකා න සුස්‌සූසන්‌ති, න සොතං ඔදහන්‌ති, න අඤ්‌ඤා චිත්‌තං උපට්‌ඨපෙන්‌ති , වොක්‌කම්‌ම ච සත්‌ථුසාසනා වත්‌තන්‌ති. තත්‍ර, භික්‌ඛවෙ, තථාගතො න චෙව අනත්‌තමනො හොති, න ච අනත්‌තමනතං පටිසංවෙදෙති, අනවස්‌සුතො ච විහරති සතො සම්‌පජානො. ඉදං, භික්‌ඛවෙ, පඨමං සතිපට්‌ඨානං යදරියො සෙවති, යදරියො සෙවමානො සත්‌ථා ගණමනුසාසිතුමරහති.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, සත්‌ථා සාවකානං ධම්‌මං දෙසෙති අනුකම්‌පකො හිතෙසී අනුකම්‌පං උපාදාය – ‘ඉදං වො හිතාය, ඉදං වො සුඛායා’ති. තස්‌ස එකච්‌චෙ සාවකා න සුස්‌සූසන්‌ති, න සොතං ඔදහන්‌ති, න අඤ්‌ඤා චිත්‌තං උපට්‌ඨපෙන්‌ති, වොක්‌කම්‌ම ච සත්‌ථුසාසනා වත්‌තන්‌ති; එකච්‌චෙ සාවකා සුස්‌සූසන්‌ති, සොතං ඔදහන්‌ති, අඤ්‌ඤා චිත්‌තං උපට්‌ඨපෙන්‌ති, න ච වොක්‌කම්‌ම සත්‌ථුසාසනා වත්‌තන්‌ති . තත්‍ර, භික්‌ඛවෙ, තථාගතො න චෙව අනත්‌තමනො හොති, න ච අනත්‌තමනතං පටිසංවෙදෙති; න ච අත්‌තමනො හොති, න ච අත්‌තමනතං පටිසංවෙදෙති. අනත්‌තමනතා ච අත්‌තමනතා ච – තදුභයං අභිනිවජ්‌ජෙත්‌වා උපෙක්‌ඛකො විහරති සතො සම්‌පජානො. ඉදං වුච්‌චති, භික්‌ඛවෙ, දුතියං සතිපට්‌ඨානං යදරියො සෙවති, යදරියො සෙවමානො සත්‌ථා ගණමනුසාසිතුමරහති.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, සත්‌ථා සාවකානං ධම්‌මං දෙසෙති අනුකම්‌පකො හිතෙසී අනුකම්‌පං උපාදාය – ‘ඉදං වො හිතාය, ඉදං වො සුඛායා’ති. තස්‌ස සාවකා සුස්‌සූසන්‌ති, සොතං ඔදහන්‌ති, අඤ්‌ඤාචිත්‌තං උපට්‌ඨපෙන්‌ති, න ච වොක්‌කම්‌ම සත්‌ථුසාසනා වත්‌තන්‌ති. තත්‍ර, භික්‌ඛවෙ, තථාගතො අත්‌තමනො චෙව හොති, අත්‌තමනතඤ්‌ච පටිසංවෙදෙති, අනවස්‌සුතො ච විහරති සතො සම්‌පජානො. ඉදං වුච්‌චති, භික්‌ඛවෙ, තතියං සතිපට්‌ඨානං යදරියො සෙවති, යදරියො සෙවමානො සත්‌ථා ගණමනුසාසිතුමරහති. ‘තයො සතිපට්‌ඨානා යදරියො සෙවති, යදරියො සෙවමානො සත්‌ථා ගණමනුසාසිතුමරහතී’ති – ඉති යං තං වුත්‌තං ඉදමෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං.
312. ‘‘‘සො වුච්‌චති යොග්‌ගාචරියානං අනුත්‌තරො පුරිසදම්‌මසාරථී’ති – ඉති ඛො පනෙතං වුත්‌තං. කිඤ්‌චෙතං පටිච්‌ච වුත්‌තං? හත්‌ථිදමකෙන, භික්‌ඛවෙ, හත්‌ථිදම්‌මො සාරිතො එකංයෙව දිසං ධාවති – පුරත්‌ථිමං වා පච්‌ඡිමං වා උත්‌තරං වා දක්‌ඛිණං වා. අස්‌සදමකෙන, භික්‌ඛවෙ, අස්‌සදම්‌මො සාරිතො එකඤ්‌ඤෙව දිසං ධාවති – පුරත්‌ථිමං වා පච්‌ඡිමං වා උත්‌තරං වා දක්‌ඛිණං වා. ගොදමකෙන, භික්‌ඛවෙ, ගොදම්‌මො සාරිතො එකංයෙව දිසං ධාවති – පුරත්‌ථිමං වා පච්‌ඡිමං වා උත්‌තරං වා දක්‌ඛිණං වා. තථාගතෙන හි, භික්‌ඛවෙ, අරහතා සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධෙන පුරිසදම්‌මො සාරිතො අට්‌ඨ දිසා විධාවති. රූපී රූපානි පස්‌සති – අයං එකා දිසා; අජ්‌ඣත්‌තං අරූපසඤ්‌ඤී බහිද්‌ධා රූපානි පස්‌සති – අයං දුතියා දිසා; සුභන්‌ත්‌වෙව අධිමුත්‌තො හොති – අයං තතියා දිසා; සබ්‌බසො රූපසඤ්‌ඤානං සමතික්‌කමා පටිඝසඤ්‌ඤානං අත්‌ථඞ්‌ගමා නානත්‌තසඤ්‌ඤානං අමනසිකාරා ‘අනන්‌තො ආකාසො’ති ආකාසානඤ්‌චායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති – අයං චතුත්‌ථී දිසා; සබ්‌බසො ආකාසානඤ්‌චායතනං සමතික්‌කම්‌ම ‘අනන්‌තං විඤ්‌ඤාණ’න්‌ති විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති – අයං පඤ්‌චමී දිසා; සබ්‌බසො විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනං සමතික්‌කම්‌ම ‘නත්‌ථි කිඤ්‌චී’ති ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති – අයං ඡට්‌ඨී දිසා; සබ්‌බසො ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනං සමතික්‌කම්‌ම නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති – අයං සත්‌තමී දිසා; සබ්‌බසො නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනං සමතික්‌කම්‌ම සඤ්‌ඤාවෙදයිතනිරොධං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති – අයං අට්‌ඨමී දිසා. තථාගතෙන, භික්‌ඛවෙ, අරහතා සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධෙන පුරිසදම්‌මො සාරිතො ඉමා අට්‌ඨ දිසා විධාවති. ‘සො වුච්‌චති යොග්‌ගාචරියානං අනුත්‌තරො පුරිසදම්‌මසාරථී’ති – ඉති යං තං වුත්‌තං ඉදමෙතං පටිච්‌ච වුත්‌ත’’න්‌ති.
ඉදමවොච භගවා. අත්‌තමනා තෙ භික්‌ඛූ භගවතො භාසිතං අභිනන්‌දුන්‌ති.
සළායතනවිභඞ්‌ගසුත්‌තං නිට්‌ඨිතං සත්‌තමං.
No comments:
Post a Comment