4. මධුරසුත්‌තං
මෙම සුත්‍ර දේශනාවේ සිංහල පරිවර්තනයට මෙතැනින් පිවිසෙන්න
සිංහල පරිවර්ථනය සදහා font මෙතැනින් ලබාගන්න
317. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං ආයස්‌මා මහාකච්‌චානො මධුරායං විහරති ගුන්‌දාවනෙ. අස්‌සොසි ඛො රාජා මාධුරො අවන්‌තිපුත්‌තො – ‘‘සමණො ඛලු, භො, කච්‌චානො මධුරායං [මථුරායං (ටීකා)] විහරති ගුන්‌දාවනෙ. තං ඛො පන භවන්‌තං කච්‌චානං එවං කල්‍යාණො කිත්‌තිසද්‌දො අබ්‌භුග්‌ගතො – ‘පණ්‌ඩිතො වියත්‌තො මෙධාවී බහුස්‌සුතො චිත්‌තකථී කල්‍යාණපටිභානො වුද්‌ධො චෙව අරහා ච’. සාධු ඛො පන තථාරූපානං අරහතං දස්‌සනං හොතී’’ති. අථ ඛො රාජා මාධුරො අවන්‌තිපුත්‌තො භද්‍රානි භද්‍රානි යානානි යොජාපෙත්‌වා භද්‍රං යානං අභිරුහිත්‌වා භද්‍රෙහි භද්‍රෙහි යානෙහි මධුරාය නිය්‍යාසි මහච්‌චරාජානුභාවෙන ආයස්‌මන්‌තං මහාකච්‌චානං දස්‌සනාය. යාවතිකා යානස්‌ස භූමි යානෙන ගන්‌ත්‌වා යානා පච්‌චොරොහිත්‌වා පත්‌තිකොව යෙනායස්‌මා මහාකච්‌චානො තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මතා මහාකච්‌චානෙන සද්‌ධිං සම්‌මොදි. සම්‌මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො රාජා මාධුරො අවන්‌තිපුත්‌තො ආයස්‌මන්‌තං මහාකච්‌චානං එතදවොච – ‘‘බ්‍රාහ්‌මණා, භො කච්‌චාන, එවමාහංසු – ‘බ්‍රාහ්‌මණොව සෙට්‌ඨො වණ්‌ණො, හීනො අඤ්‌ඤො වණ්‌ණො; බ්‍රාහ්‌මණොව සුක්‌කො වණ්‌ණො, කණ්‌හො අඤ්‌ඤො වණ්‌ණො; බ්‍රාහ්‌මණාව සුජ්‌ඣන්‌ති, නො අබ්‍රාහ්‌මණා; බ්‍රාහ්‌මණාව බ්‍රහ්‌මුනො පුත්‌තා ඔරසා මුඛතො ජාතා බ්‍රහ්‌මජා බ්‍රහ්‌මනිම්‌මිතා බ්‍රහ්‌මදායාදා’ති. ඉධ භවං කච්‌චානො කිමක්‌ඛායී’’ති? ‘‘ඝොසොයෙව ඛො එසො, මහාරාජ, ලොකස්‌මිං – ‘බ්‍රාහ්‌මණොව සෙට්‌ඨො වණ්‌ණො, හීනො අඤ්‌ඤො වණ්‌ණො; බ්‍රාහ්‌මණොව සුක්‌කො වණ්‌ණො, කණ්‌හො අඤ්‌ඤො වණ්‌ණො; බ්‍රාහ්‌මණාව සුජ්‌ඣන්‌ති, නො අබ්‍රාහ්‌මණා; බ්‍රාහ්‌මණාව බ්‍රහ්‌මුනො පුත්‌තා ඔරසා මුඛතො ජාතා බ්‍රහ්‌මජා බ්‍රහ්‌මනිම්‌මිතා බ්‍රහ්‌මදායාදා’ති. තදමිනාපෙතං, මහාරාජ, පරියායෙන වෙදිතබ්‌බං යථා ඝොසොයෙවෙසො ලොකස්‌මිං – ‘බ්‍රාහ්‌මණොව සෙට්‌ඨො වණ්‌ණො, හීනො අඤ්‌ඤො වණ්‌ණො…පෙ.… බ්‍රහ්‌මදායාදා’’’ති.
318. ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, ඛත්‌තියස්‌ස චෙපි ඉජ්‌ඣෙය්‍ය ධනෙන වා ධඤ්‌ඤෙන වා රජතෙන වා ජාතරූපෙන වා ඛත්‌තියොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදී… බ්‍රාහ්‌මණොපිස්‌සාස්‌ස… වෙස්‌සොපිස්‌සාස්‌ස… සුද්‌දොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදී’’ති? ‘‘ඛත්‌තියස්‌ස චෙපි, භො කච්‌චාන, ඉජ්‌ඣෙය්‍ය ධනෙන වා ධඤ්‌ඤෙන වා රජතෙන වා ජාතරූපෙන වා ඛත්‌තියොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදී… බ්‍රාහ්‌මණොපිස්‌සාස්‌ස… වෙස්‌සොපිස්‌සාස්‌ස… සුද්‌දොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදී’’ති.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, බ්‍රාහ්‌මණස්‌ස චෙපි ඉජ්‌ඣෙය්‍ය ධනෙන වා ධඤ්‌ඤෙන වා රජතෙන වා ජාතරූපෙන වා බ්‍රාහ්‌මණොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදී… වෙස්‌සොපිස්‌සාස්‌ස… සුද්‌දොපිස්‌සාස්‌ස … ඛත්‌තියොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදී’’ති? ‘‘බ්‍රාහ්‌මණස්‌ස චෙපි, භො කච්‌චාන, ඉජ්‌ඣෙය්‍ය ධනෙන වා ධඤ්‌ඤෙන වා රජතෙන වා ජාතරූපෙන වා බ්‍රාහ්‌මණොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදී… වෙස්‌සොපිස්‌සාස්‌ස… සුද්‌දොපිස්‌සාස්‌ස … ඛත්‌තියොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදී’’ති.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, වෙස්‌සස්‌ස චෙපි ඉජ්‌ඣෙය්‍ය ධනෙන වා ධඤ්‌ඤෙන වා රජතෙන වා ජාතරූපෙන වා වෙස්‌සොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදී… සුද්‌දොපිස්‌සාස්‌ස… ඛත්‌තියොපිස්‌සාස්‌ස… බ්‍රාහ්‌මණොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදී’’ති? ‘‘වෙස්‌සස්‌ස චෙපි, භො කච්‌චාන, ඉජ්‌ඣෙය්‍ය ධනෙන වා ධඤ්‌ඤෙන වා රජතෙන වා ජාතරූපෙන වා වෙස්‌සොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදී… සුද්‌දොපිස්‌සාස්‌ස… ඛත්‌තියොපිස්‌සාස්‌ස… බ්‍රාහ්‌මණොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදී’’ති.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, සුද්‌දස්‌ස චෙපි ඉජ්‌ඣෙය්‍ය ධනෙන වා ධඤ්‌ඤෙන වා රජතෙන වා ජාතරූපෙන වා සුද්‌දොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදී… ඛත්‌තියොපිස්‌සාස්‌ස… බ්‍රාහ්‌මණොපිස්‌සාස්‌ස… වෙස්‌සොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදී’’ති? ‘‘සුද්‌දස්‌ස චෙපි, භො කච්‌චාන, ඉජ්‌ඣෙය්‍ය ධනෙන වා ධඤ්‌ඤෙන වා රජතෙන වා ජාතරූපෙන වා සුද්‌දොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදීති… ඛත්‌තියොපිස්‌සාස්‌ස… බ්‍රාහ්‌මණොපිස්‌සාස්‌ස… වෙස්‌සොපිස්‌සාස්‌ස පුබ්‌බුට්‌ඨායී පච්‌ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්‌සාවී මනාපචාරී පියවාදී’’ති.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, යදි එවං සන්‌තෙ, ඉමෙ චත්‌තාරො වණ්‌ණා සමසමා හොන්‌ති නො වා? කථං වා තෙ එත්‌ථ හොතී’’ති? ‘‘අද්‌ධා ඛො, භො කච්‌චාන, එවං සන්‌තෙ, ඉමෙ චත්‌තාරො වණ්‌ණා සමසමා හොන්‌ති. නෙසං[නාසං (සී.), නාහං (ස්‍යා. කං.)] එත්‌ථ කිඤ්‌චි නානාකරණං සමනුපස්‌සාමී’’ති. ‘‘ඉමිනාපි ඛො එතං, මහාරාජ, පරියායෙන වෙදිතබ්‌බං යථා ඝොසො යෙවෙසො ලොකස්‌මිං – ‘බ්‍රාහ්‌මණොව සෙට්‌ඨො වණ්‌ණො, හීනො අඤ්‌ඤො වණ්‌ණො…පෙ.… බ්‍රහ්‌මදායාදා’’’ති.
319. ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, ඉධස්‌ස ඛත්‌තියො පාණාතිපාතී අදින්‌නාදායී කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරී මුසාවාදී පිසුණවාචො ඵරුසවාචො සම්‌ඵප්‌පලාපී අභිජ්‌ඣාලු බ්‍යාපන්‌නචිත්‌තො මිච්‌ඡාදිට්‌ඨි [මිච්‌ඡාදිට්‌ඨී (සබ්‌බත්‌ථ)]කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්‌ජෙය්‍ය නො වා? කථං වා තෙ එත්‌ථ හොතී’’ති? ‘‘ඛත්‌තියොපි හි, භො කච්‌චාන, පාණාතිපාතී අදින්‌නාදායී කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරී මුසාවාදී පිසුණවාචො ඵරුසවාචො සම්‌ඵප්‌පලාපී අභිජ්‌ඣාලු බ්‍යාපන්‌නචිත්‌තො මිච්‌ඡාදිට්‌ඨි කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්‌ජෙය්‍ය. එවං මෙ එත්‌ථ හොති, එවඤ්‌ච පන මෙ එතං අරහතං සුත’’න්‌ති.
‘‘සාධු සාධු, මහාරාජ! සාධු ඛො තෙ එතං, මහාරාජ, එවං හොති, සාධු ච පන තෙ එතං අරහතං සුතං. තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, ඉධස්‌ස බ්‍රාහ්‌මණො…පෙ.… ඉධස්‌ස වෙස්‌සො…පෙ.… ඉධස්‌ස සුද්‌දො පාණාතිපාතී අදින්‌නාදායී…පෙ.… මිච්‌ඡාදිට්‌ඨි කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්‌ජෙය්‍ය නො වා? කථං වා තෙ එත්‌ථ හොතී’’ති? ‘‘සුද්‌දොපි හි, භො කච්‌චාන, පාණාතිපාතී අදින්‌නාදායී…පෙ.… මිච්‌ඡාදිට්‌ඨි කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්‌ජෙය්‍ය. එවං මෙ එත්‌ථ හොති, එවඤ්‌ච පන මෙ එතං අරහතං සුත’’න්‌ති.
‘‘සාධු සාධු, මහාරාජ! සාධු ඛො තෙ එතං, මහාරාජ, එවං හොති, සාධු ච පන තෙ එතං අරහතං සුතං. තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, යදි එවං සන්‌තෙ, ඉමෙ චත්‌තාරො වණ්‌ණා සමසමා හොන්‌ති නො වා? කථං වා තෙ එත්‌ථ හොතී’’ති? ‘‘අද්‌ධා ඛො, භො කච්‌චාන, එවං සන්‌තෙ, ඉමෙ චත්‌තාරො වණ්‌ණා සමසමා හොන්‌ති. නෙසං එත්‌ථකිඤ්‌චි නානාකරණං සමනුපස්‌සාමී’’ති. ‘‘ඉමිනාපි ඛො එතං, මහාරාජ, පරියායෙන වෙදිතබ්‌බං යථා ඝොසො යෙවෙසො ලොකස්‌මිං – ‘බ්‍රාහ්‌මණොව සෙට්‌ඨො වණ්‌ණො, හීනො අඤ්‌ඤො වණ්‌ණො…පෙ.… බ්‍රහ්‌මදායාදා’’’ති.
320. ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, ඉධස්‌ස ඛත්‌තියො පාණාතිපාතා පටිවිරතො, අදින්‌නාදානා පටිවිරතො, කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරා පටිවිරතො, මුසාවාදා පටිවිරතො, පිසුණාය වාචාය පටිවිරතො, ඵරුසාය වාචාය පටිවිරතො, සම්‌ඵප්‌පලාපා පටිවිරතො, අනභිජ්‌ඣාලු අබ්‍යාපන්‌නචිත්‌තො සම්‌මාදිට්‌ඨි [සම්‌මාදිට්‌ඨී (ස්‍යා. කං. පී. ක.)]කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්‌ගං ලොකං උපපජ්‌ජෙය්‍ය නො වා? කථං වා තෙ එත්‌ථ හොතී’’ති? ‘‘ඛත්‌තියොපි හි, භො කච්‌චාන, පාණාතිපාතා පටිවිරතො, අදින්‌නාදානා පටිවිරතො, කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරා පටිවිරතො, මුසාවාදා පටිවිරතො, පිසුණාය වාචාය පටිවිරතො, ඵරුසාය වාචාය පටිවිරතො, සම්‌ඵප්‌පලාපා පටිවිරතො, අනභිජ්‌ඣාලු අබ්‍යාපන්‌නචිත්‌තො සම්‌මාදිට්‌ඨි කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්‌ගං ලොකං උපපජ්‌ජෙය්‍ය. එවං මෙ එත්‌ථ හොති, එවඤ්‌ච පන මෙ එතං අරහතං සුත’’න්‌ති.
‘‘සාධු සාධු, මහාරාජ! සාධු ඛො තෙ එතං, මහාරාජ, එවං හොති, සාධු ච පන තෙ එතං අරහතං සුතං. තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, ඉධස්‌ස බ්‍රාහ්‌මණො, ඉධස්‌ස වෙස්‌සො, ඉධස්‌ස සුද්‌දො පාණාතිපාතා පටිවිරතො අදින්‌නාදානා පටිවිරතො…පෙ.… සම්‌මාදිට්‌ඨි කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්‌ගං ලොකං උපපජ්‌ජෙය්‍ය නො වා? කථං වාතෙ එත්‌ථ හොතී’’ති? ‘‘සුද්‌දොපි හි, භො කච්‌චාන, පාණාතිපාතා පටිවිරතො, අදින්‌නාදානා පටිවිරතො…පෙ.… සම්‌මාදිට්‌ඨි කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්‌ගං ලොකං උපපජ්‌ජෙය්‍ය. එවං මෙ එත්‌ථ හොති, එවඤ්‌ච පන මෙ එතං අරහතං සුත’’න්‌ති.
‘‘සාධු සාධු, මහාරාජ! සාධු ඛො තෙ එතං, මහාරාජ, එවං හොති, සාධු ච පන තෙ එතං අරහතං සුතං. තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, යදි එවං සන්‌තෙ, ඉමෙ චත්‌තාරො වණ්‌ණා සමසමා හොන්‌ති නො වා? කථං වා තෙ එත්‌ථ හොතී’’ති? ‘‘අද්‌ධා ඛො, භො කච්‌චාන, එවං සන්‌තෙ, ඉමෙ චත්‌තාරො වණ්‌ණා සමසමා හොන්‌ති. නෙසං එත්‌ථ කිඤ්‌චි නානාකරණං සමනුපස්‌සාමී’’ති . ‘‘ඉමිනාපි ඛො එතං, මහාරාජ, පරියායෙන වෙදිතබ්‌බං යථා ඝොසො යෙවෙසො ලොකස්‌මිං – ‘බ්‍රාහ්‌මණොව සෙට්‌ඨො වණ්‌ණො, හීනො අඤ්‌ඤො වණ්‌ණො…පෙ.… බ්‍රහ්‌මදායාදා’’’ති.
321. ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, ඉධ ඛත්‌තියො සන්‌ධිං වා ඡින්‌දෙය්‍ය, නිල්‌ලොපං වා හරෙය්‍ය, එකාගාරිකං වා කරෙය්‍ය, පරිපන්‌ථෙ වා තිට්‌ඨෙය්‍ය, පරදාරං වා ගච්‌ඡෙය්‍ය, තඤ්‌චෙ තෙ පුරිසා ගහෙත්‌වා දස්‌සෙය්‍යුං – ‘අයං තෙ, දෙව, චොරො ආගුචාරී. ඉමස්‌ස යං ඉච්‌ඡසි තං දණ්‌ඩං පණෙහී’ති. කින්‌ති නං කරෙය්‍යාසී’’ති? ‘‘ඝාතෙය්‍යාම වා, භො කච්‌චාන, ජාපෙය්‍යාම වා පබ්‌බාජෙය්‍යාම වා යථාපච්‌චයං වා කරෙය්‍යාම. තං කිස්‌ස හෙතු? යා හිස්‌ස , භො කච්‌චාන, පුබ්‌බෙ ‘ඛත්‌තියො’ති සමඤ්‌ඤා සාස්‌ස අන්‌තරහිතා; චොරොත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං [සඞ්‌ඛං (සී. ස්‍යා. කං. පී.)]ගච්‌ඡතී’’ති.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, ඉධ බ්‍රාහ්‌මණො, ඉධ වෙස්‌සො, ඉධ සුද්‌දො සන්‌ධිං වා ඡින්‌දෙය්‍ය, නිල්‌ලොපං වා හරෙය්‍ය, එකාගාරිකං වා කරෙය්‍ය, පරිපන්‌ථෙ වා තිට්‌ඨෙය්‍ය, පරදාරං වා ගච්‌ඡෙය්‍ය, තඤ්‌චෙ තෙ පුරිසා ගහෙත්‌වා දස්‌සෙය්‍යුං – ‘අයං තෙ, දෙව, චොරො ආගුචාරී. ඉමස්‌ස යං ඉච්‌ඡසි තං දණ්‌ඩං පණෙහී’ති. කින්‌ති නං කරෙය්‍යාසී’’ති? ‘‘ඝාතෙය්‍යාම වා, භො කච්‌චාන, ජාපෙය්‍යාම වා පබ්‌බාජෙය්‍යාම වා යථාපච්‌චයං වා කරෙය්‍යාම. තං කිස්‌ස හෙතු? යා හිස්‌ස, භො කච්‌චාන, පුබ්‌බෙ ‘සුද්‌දො’ති සමඤ්‌ඤා සාස්‌ස අන්‌තරහිතා; චොරොත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡතී’’ති.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, යදි එවං සන්‌තෙ, ඉමෙ චත්‌තාරො වණ්‌ණා සමසමා හොන්‌ති නො වා? කථං වා තෙ එත්‌ථ හොතී’’ති? ‘‘අද්‌ධා ඛො, භො කච්‌චාන, එවං සන්‌තෙ, ඉමෙ චත්‌තාරො වණ්‌ණා සමසමා හොන්‌ති. නෙසං එත්‌ථ කිඤ්‌චි නානාකරණං සමනුපස්‌සාමී’’ති. ‘‘ඉමිනාපි ඛො එතං, මහාරාජ, පරියායෙන වෙදිතබ්‌බං යථා ඝොසො යෙවෙසො ලොකස්‌මිං – ‘බ්‍රාහ්‌මණොව සෙට්‌ඨො වණ්‌ණො, හීනො අඤ්‌ඤො වණ්‌ණො…පෙ.… බ්‍රහ්‌මදායාදා’’’ති.
322. ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, ඉධ ඛත්‌තියො කෙසමස්‌සුං ඔහාරෙත්‌වා කාසායානි වත්‌ථානි අච්‌ඡාදෙත්‌වාඅගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො අස්‌ස විරතො පාණාතිපාතා, විරතො අදින්‌නාදානා, විරතො මුසාවාදා, රත්‌තූපරතො, එකභත්‌තිකො, බ්‍රහ්‌මචාරී, සීලවා, කල්‍යාණධම්‌මො? කින්‌ති නං කරෙය්‍යාසී’’ති? ‘‘අභිවාදෙය්‍යාම වා[පි (දී. නි. 1.184, 187 සාමඤ්‌ඤඵලෙ)], භො කච්‌චාන, පච්‌චුට්‌ඨෙය්‍යාම වා ආසනෙන වා නිමන්‌තෙය්‍යාම අභිනිමන්‌තෙය්‍යාම වා නං චීවරපිණ්‌ඩපාතසෙනාසනගිලානප්‌පච්‌චයභෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරෙහි ධම්‌මිකං වා අස්‌ස රක්‌ඛාවරණගුත්‌තිං සංවිදහෙය්‍යාම. තං කිස්‌ස හෙතු? යා හිස්‌ස, භො කච්‌චාන, පුබ්‌බෙ ‘ඛත්‌තියො’ති සමඤ්‌ඤා සාස්‌ස අන්‌තරහිතා; සමණොත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡතී’’ති.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, ඉධ බ්‍රාහ්‌මණො, ඉධ වෙස්‌සො, ඉධ සුද්‌දො කෙසමස්‌සුං ඔහාරෙත්‌වා කාසායානි වත්‌ථානි අච්‌ඡාදෙත්‌වා අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො අස්‌ස විරතො පාණාතිපාතා, විරතො අදින්‌නාදානා විරතො මුසාවාදා, රත්‌තූපරතො, එකභත්‌තිකො, බ්‍රහ්‌මචාරී, සීලවා, කල්‍යාණධම්‌මො? කින්‌ති නං කරෙය්‍යාසී’’ති? ‘‘අභිවාදෙය්‍යාම වා, භො කච්‌චාන, පච්‌චුට්‌ඨෙය්‍යාම වා ආසනෙන වා නිමන්‌තෙය්‍යාම අභිනිමන්‌තෙය්‍යාම වා නං චීවරපිණ්‌ඩපාතසෙනාසනගිලානප්‌පච්‌චයභෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරෙහි ධම්‌මිකං වා අස්‌ස රක්‌ඛාවරණගුත්‌තිං සංවිදහෙය්‍යාම. තං කිස්‌ස හෙතු? යා හිස්‌ස, භො කච්‌චාන, පුබ්‌බෙ ‘සුද්‌දො’ති සමඤ්‌ඤා සාස්‌ස අන්‌තරහිතා; සමණොත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡතී’’ති.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, මහාරාජ, යදි එවං සන්‌තෙ, ඉමෙ චත්‌තාරො වණ්‌ණා සමසමා හොන්‌ති නො වා? කථං වා තෙ එත්‌ථ හොතී’’ති? ‘‘අද්‌ධා ඛො, භො කච්‌චාන, එවං සන්‌තෙ, ඉමෙ චත්‌තාරො වණ්‌ණා සමසමා හොන්‌ති. නෙසං එත්‌ථ කිඤ්‌චි නානාකරණං සමනුපස්‌සාමී’’ති. ‘‘ඉමිනාපි ඛො එතං, මහාරාජ, පරියායෙන වෙදිතබ්‌බං යථා ඝොසො යෙවෙසො ලොකස්‌මිං – ‘බ්‍රාහ්‌මණොව සෙට්‌ඨො වණ්‌ණො, හීනො අඤ්‌ඤො වණ්‌ණො; බ්‍රාහ්‌මණොව සුක්‌කො වණ්‌ණො, කණ්‌හො අඤ්‌ඤො වණ්‌ණො; බ්‍රාහ්‌මණාව සුජ්‌ඣන්‌ති, නො අබ්‍රාහ්‌මණා; බ්‍රාහ්‌මණාව බ්‍රහ්‌මුනො පුත්‌තා ඔරසා මුඛතො ජාතා බ්‍රහ්‌මජා බ්‍රහ්‌මනිම්‌මිතා බ්‍රහ්‌මදායාදා’’’ති.
323. එවං වුත්‌තෙ, රාජා මාධුරො අවන්‌තිපුත්‌තො ආයස්‌මන්‌තං මහාකච්‌චානං එතදවොච – ‘‘අභික්‌කන්‌තං, භො කච්‌චාන, අභික්‌කන්‌තං, භො කච්‌චාන! සෙය්‍යථාපි, භො කච්‌චාන, නික්‌කුජ්‌ජිතං වා උක්‌කුජ්‌ජෙය්‍ය, පටිච්‌ඡන්‌නං වා විවරෙය්‍ය, මූළ්‌හස්‌ස වා මග්‌ගං ආචික්‌ඛෙය්‍ය, අන්‌ධකාරෙ වා තෙලපජ්‌ජොතං ධාරෙය්‍ය – ‘චක්‌ඛුමන්‌තො රූපානි දක්‌ඛන්‌තී’ති; එවමෙවං භොතා කච්‌චානෙන අනෙකපරියායෙන ධම්‌මො පකාසිතො. එසාහං භවන්‌තං කච්‌චානං සරණං ගච්‌ඡාමි ධම්‌මඤ්‌ච භික්‌ඛුසඞ්‌ඝඤ්‌ච . උපාසකං මං භවං කච්‌චානො ධාරෙතු අජ්‌ජතග්‌ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගත’’න්‌ති. ‘‘මා ඛො මං ත්‌වං, මහාරාජ, සරණං අගමාසි. තමෙව ත්‌වං[තමෙතං ත්‌වං (ස්‍යා. කං.), තමෙතං (ක.)]භගවන්‌තං සරණං ගච්‌ඡ යමහං සරණං ගතො’’ති. ‘‘කහං පන, භො කච්‌චාන, එතරහි සො භගවා විහරති අරහං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධො’’ති? ‘‘පරිනිබ්‌බුතො ඛො, මහාරාජ, එතරහි සො භගවා අරහං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධො’’ති. ‘‘සචෙපි මයං, භො කච්‌චාන, සුණෙය්‍යාම තං භගවන්‌තං දසසු යොජනෙසු, දසපි මයං යොජනානි ගච්‌ඡෙය්‍යාම තං භගවන්‌තං දස්‌සනාය අරහන්‌තං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධං. සචෙපි මයං, භො කච්‌චාන, සුණෙය්‍යාම තං භගවන්‌තං වීසතියා යොජනෙසු, තිංසාය යොජනෙසු, චත්‌තාරීසාය යොජනෙසු, පඤ්‌ඤාසාය යොජනෙසු, පඤ්‌ඤාසම්‌පි මයං යොජනානි ගච්‌ඡෙය්‍යාම තං භගවන්‌තං දස්‌සනාය අරහන්‌තං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධං. යොජනසතෙ චෙපි මයං භො කච්‌චාන, සුණෙය්‍යාම තං භගවන්‌තං, යොජනසතම්‌පි මයං ගච්‌ඡෙය්‍යාම තං භගවන්‌තං දස්‌සනාය අරහන්‌තං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධං. යතො ච, භො කච්‌චාන, පරිනිබ්‌බුතො සො භගවා, පරිනිබ්‌බුතම්‌පි මයං භගවන්‌තං සරණං ගච්‌ඡාම ධම්‌මඤ්‌ච භික්‌ඛුසඞ්‌ඝඤ්‌ච. උපාසකං මං භවං කච්‌චානො ධාරෙතු අජ්‌ජතග්‌ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගත’’න්‌ති.
මධුරසුත්‌තං නිට්‌ඨිතං චතුත්‌ථං.
No comments:
Post a Comment