3. මහාදුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධසුත්‌තං
මෙම සුත්‍ර දේශනාවේ සිංහල පරිවර්තනයට මෙතැනින් පිවිසෙන්න
සිංහල පරිවර්ථනය සදහා font මෙතැනින් ලබාගන්න
163. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. අථ ඛො සම්‌බහුලා භික්‌ඛූ පුබ්‌බණ්‌හසමයං නිවාසෙත්‌වා පත්‌තචීවරමාදාය සාවත්‌ථිං පිණ්‌ඩාය පාවිසිංසු. අථ ඛො තෙසං භික්‌ඛූනං එතදහොසි – ‘‘අතිප්‌පගො ඛො තාව සාවත්‌ථියං පිණ්‌ඩාය චරිතුං, යං නූන මයං යෙන අඤ්‌ඤතිත්‌ථියානං පරිබ්‌බාජකානං ආරාමො තෙනුපසඞ්‌කමෙය්‍යාමා’’ති. අථ ඛො තෙ භික්‌ඛූ යෙන අඤ්‌ඤතිත්‌ථියානං පරිබ්‌බාජකානං ආරාමො තෙනුපසඞ්‌කමිංසු; උපසඞ්‌කමිත්‌වා තෙහි අඤ්‌ඤතිත්‌ථියෙහි පරිබ්‌බාජකෙහි සද්‌ධිං සම්‌මොදිංසු; සම්‌මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදිංසු. එකමන්‌තං නිසින්‌නෙ ඛො තෙ භික්‌ඛූ තෙ අඤ්‌ඤතිත්‌ථියා පරිබ්‌බාජකා එතදවොචුං – ‘‘සමණො, ආවුසො, ගොතමො කාමානං පරිඤ්‌ඤං පඤ්‌ඤපෙති, මයම්‌පි කාමානං පරිඤ්‌ඤං පඤ්‌ඤපෙම; සමණො, ආවුසො, ගොතමො රූපානං පරිඤ්‌ඤං පඤ්‌ඤපෙති, මයම්‌පි රූපානං පරිඤ්‌ඤං පඤ්‌ඤපෙම; සමණො, ආවුසො, ගොතමො වෙදනානං පරිඤ්‌ඤං පඤ්‌ඤපෙති, මයම්‌පි වෙදනානං පරිඤ්‌ඤං පඤ්‌ඤපෙම; ඉධ නො, ආවුසො, කො විසෙසො, කො අධිප්‌පයාසො, කිං නානාකරණං සමණස්‌ස වා ගොතමස්‌ස අම්‌හාකං වා – යදිදං ධම්‌මදෙසනාය වා ධම්‌මදෙසනං, අනුසාසනියා වා අනුසාසනි’’න්‌ති? අථ ඛො තෙ භික්‌ඛූ තෙසං අඤ්‌ඤතිත්‌ථියානං පරිබ්‌බාජකානං භාසිතං නෙව අභිනන්‌දිංසු, නප්‌පටික්‌කොසිංසු; අනභිනන්‌දිත්‌වා අප්‌පටික්‌කොසිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා පක්‌කමිංසු – ‘‘භගවතො සන්‌තිකෙ එතස්‌ස භාසිතස්‌ස අත්‌ථං ආජානිස්‌සාමා’’ති.
164. අථ ඛො තෙ භික්‌ඛූ සාවත්‌ථියං පිණ්‌ඩාය චරිත්‌වා පච්‌ඡාභත්‌තං පිණ්‌ඩපාතපටික්‌කන්‌තා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමිංසු; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදිංසු. එකමන්‌තං නිසින්‌නා ඛො තෙ භික්‌ඛූ භගවන්‌තං එතදවොචුං – ‘‘ඉධ මයං, භන්‌තෙ, පුබ්‌බණ්‌හසමයං නිවාසෙත්‌වා පත්‌තචීවරමාදාය සාවත්‌ථිංපිණ්‌ඩාය පාවිසිම්‌හ. තෙසං නො, භන්‌තෙ, අම්‌හාකං එතදහොසි – ‘අතිප්‌පගො ඛො තාව සාවත්‌ථියං පිණ්‌ඩාය චරිතුං, යං නූන මයං යෙන අඤ්‌ඤතිත්‌ථියානං පරිබ්‌බාජකානං ආරාමො තෙනුපසඞ්‌කමෙය්‍යාමා’ති. අථ ඛො මයං, භන්‌තෙ, යෙන අඤ්‌ඤතිත්‌ථියානං පරිබ්‌බාජකානං ආරාමො තෙනුපසඞ්‌කමිම්‌හ; උපසඞ්‌කමිත්‌වා තෙහි අඤ්‌ඤතිත්‌ථියෙහි පරිබ්‌බාජකෙහි සද්‌ධිං සම්‌මොදිම්‌හ; සම්‌මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදිම්‌හ. එකමන්‌තං නිසින්‌නෙ ඛො අම්‌හෙ, භන්‌තෙ, තෙ අඤ්‌ඤතිත්‌ථියා පරිබ්‌බාජකා එතදවොචුං – ‘සමණො, ආවුසො, ගොතමො කාමානං පරිඤ්‌ඤං පඤ්‌ඤපෙති, මයම්‌පි කාමානං පරිඤ්‌ඤං පඤ්‌ඤපෙම . සමණො, ආවුසො, ගොතමො රූපානං පරිඤ්‌ඤං පඤ්‌ඤපෙති, මයම්‌පි රූපානං පරිඤ්‌ඤං පඤ්‌ඤපෙම. සමණො, ආවුසො, ගොතමො වෙදනානං පරිඤ්‌ඤං පඤ්‌ඤපෙති, මයම්‌පි වෙදනානං පරිඤ්‌ඤං පඤ්‌ඤපෙම. ඉධ නො, ආවුසො, කො විසෙසො, කො අධිප්‌පයාසො, කිං නානාකරණංසමණස්‌ස වා ගොතමස්‌ස අම්‌හාකං වා, යදිදං ධම්‌මදෙසනාය වා ධම්‌මදෙසනං අනුසාසනියා වා අනුසාසනි’න්‌ති. අථ ඛො මයං, භන්‌තෙ, තෙසං අඤ්‌ඤතිත්‌ථියානං පරිබ්‌බාජකානං භාසිතං නෙව අභිනන්‌දිම්‌හ, නප්‌පටික්‌කොසිම්‌හ; අනභිනන්‌දිත්‌වා අප්‌පටික්‌කොසිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා පක්‌කමිම්‌හ – ‘භගවතො සන්‌තිකෙ එතස්‌ස භාසිතස්‌ස අත්‌ථං ආජානිස්‌සාමා’’’ති.
165. ‘‘එවංවාදිනො, භික්‌ඛවෙ, අඤ්‌ඤතිත්‌ථියා පරිබ්‌බාජකා එවමස්‌සු වචනීයා – ‘කො පනාවුසො, කාමානං අස්‌සාදො, කො ආදීනවො, කිං නිස්‌සරණං? කො රූපානං අස්‌සාදො, කො ආදීනවො, කිං නිස්‌සරණං? කො වෙදනානං අස්‌සාදො, කො ආදීනවො, කිං නිස්‌සරණ’න්‌ති? එවං පුට්‌ඨා, භික්‌ඛවෙ, අඤ්‌ඤතිත්‌ථියා පරිබ්‌බාජකා න චෙව සම්‌පායිස්‌සන්‌ති, උත්‌තරිඤ්‌ච විඝාතං ආපජ්‌ජිස්‌සන්‌ති. තං කිස්‌ස හෙතු? යථා තං, භික්‌ඛවෙ, අවිසයස්‌මිං. නාහං තං, භික්‌ඛවෙ, පස්‌සාමි සදෙවකෙ ලොකෙ සමාරකෙ සබ්‍රහ්‌මකෙ සස්‌සමණබ්‍රාහ්‌මණියා පජාය සදෙවමනුස්‌සාය යො ඉමෙසං පඤ්‌හානං වෙය්‍යාකරණෙන චිත්‌තං ආරාධෙය්‍ය, අඤ්‌ඤත්‍ර තථාගතෙන වා තථාගතසාවකෙන වා, ඉතො වා පන සුත්‌වා.
166. ‘‘කො ච, භික්‌ඛවෙ, කාමානං අස්‌සාදො? පඤ්‌චිමෙ, භික්‌ඛවෙ, කාමගුණා. කතමෙ පඤ්‌ච? චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්‌ඨා කන්‌තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා, සොතවිඤ්‌ඤෙය්‍යා සද්‌දා…පෙ.… ඝානවිඤ්‌ඤෙය්‍යා ගන්‌ධා … ජිව්‌හාවිඤ්‌ඤෙය්‍යා රසා… කායවිඤ්‌ඤෙය්‍යා ඵොට්‌ඨබ්‌බා ඉට්‌ඨා කන්‌තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා – ඉමෙ ඛො, භික්‌ඛවෙ, පඤ්‌ච කාමගුණා. යං ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉමෙ පඤ්‌ච කාමගුණෙ පටිච්‌ච උප්‌පජ්‌ජති සුඛං සොමනස්‌සං – අයං කාමානං අස්‌සාදො.
167. ‘‘කො ච, භික්‌ඛවෙ, කාමානං ආදීනවො? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, කුලපුත්‌තො යෙන සිප්‌පට්‌ඨානෙන ජීවිකං කප්‌පෙති – යදි මුද්‌දාය යදි ගණනාය යදි සඞ්‌ඛානෙන[සඞ්‌ඛාය (ක.)] යදි කසියා යදි වණිජ්‌ජාය යදි ගොරක්‌ඛෙන යදි ඉස්‌සත්‌ථෙන යදි රාජපොරිසෙන යදි සිප්‌පඤ්‌ඤතරෙන – සීතස්‌ස පුරක්‌ඛතො උණ්‌හස්‌ස පුරක්‌ඛතො ඩංසමකසවාතාතපසරීංසපසම්‌ඵස්‌සෙහි රිස්‌සමානො [ඊරයමානො (ක.), සම්‌ඵස්‌සමානො (චූළනි. ඛග්‌ගවිසාණසුත්‌ත 136)] ඛුප්‌පිපාසාය මීයමානො; අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, කාමානං ආදීනවො සන්‌දිට්‌ඨිකො, දුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධො කාමහෙතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමෙව හෙතු.
‘‘තස්‌ස චෙ, භික්‌ඛවෙ, කුලපුත්‌තස්‌ස එවං උට්‌ඨහතො ඝටතො වායමතො තෙ භොගා නාභිනිප්‌ඵජ්‌ජන්‌ති. සො සොචති කිලමති පරිදෙවති උරත්‌තාළිං කන්‌දති, සම්‌මොහං ආපජ්‌ජති – ‘මොඝං වත මෙ උට්‌ඨානං, අඵලො වත මෙ වායාමො’ති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, කාමානං ආදීනවො සන්‌දිට්‌ඨිකො දුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධො කාමහෙතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමෙව හෙතු.
‘‘තස්‌ස චෙ, භික්‌ඛවෙ, කුලපුත්‌තස්‌ස එවං උට්‌ඨහතො ඝටතො වායමතො තෙ භොගා අභිනිප්‌ඵජ්‌ජන්‌ති. සො තෙසං භොගානං ආරක්‌ඛාධිකරණං දුක්‌ඛං දොමනස්‌සං පටිසංවෙදෙති – ‘කින්‌ති මෙ භොගෙ නෙව රාජානො හරෙය්‍යුං, න චොරා හරෙය්‍යුං, න අග්‌ගි දහෙය්‍ය, න උදකං වහෙය්‍ය [වාහෙය්‍ය (ක.)], න අප්‌පියා දායාදා හරෙය්‍යු’න්‌ති. තස්‌ස එවං ආරක්‌ඛතො ගොපයතො තෙ භොගෙ රාජානො වා හරන්‌ති, චොරා වා හරන්‌ති, අග්‌ගි වා දහති, උදකං වා වහති, අප්‌පියා වා දායාදා හරන්‌ති. සො සොචති කිලමති පරිදෙවති උරත්‌තාළිං කන්‌දති, සම්‌මොහං ආපජ්‌ජති – ‘යම්‌පි මෙ අහොසි තම්‌පි නො නත්‌ථී’ති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, කාමානං ආදීනවො සන්‌දිට්‌ඨිකො, දුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධො කාමහෙතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමෙව හෙතු.
168. ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, කාමහෙතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමෙව හෙතු රාජානොපි රාජූහි විවදන්‌ති, ඛත්‌තියාපි ඛත්‌තියෙහි විවදන්‌ති , බ්‍රාහ්‌මණාපි බ්‍රාහ්‌මණෙහි විවදන්‌ති, ගහපතීපි ගහපතීහි විවදන්‌ති, මාතාපි පුත්‌තෙන විවදති, පුත්‌තොපි මාතරා විවදති, පිතාපි පුත්‌තෙන විවදති, පුත්‌තොපි පිතරා විවදති, භාතාපි භාතරා විවදති, භාතාපි භගිනියා විවදති, භගිනීපි භාතරා විවදති, සහායොපි සහායෙන විවදති. තෙ තත්‌ථ කලහවිග්‌ගහවිවාදාපන්‌නා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං පාණීහිපි උපක්‌කමන්‌ති, ලෙඩ්‌ඩූහිපි උපක්‌කමන්‌ති, දණ්‌ඩෙහිපි උපක්‌කමන්‌ති, සත්‌ථෙහිපි උපක්‌කමන්‌ති. තෙ තත්‌ථ මරණම්‌පි නිගච්‌ඡන්‌ති, මරණමත්‌තම්‌පි දුක්‌ඛං . අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, කාමානං ආදීනවො සන්‌දිට්‌ඨිකො, දුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධො කාමහෙතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමෙව හෙතු.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, කාමහෙතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමෙව හෙතු අසිචම්‌මං ගහෙත්‌වා, ධනුකලාපං සන්‌නය්‌හිත්‌වා, උභතොබ්‍යූළ්‌හං සඞ්‌ගාමං පක්‌ඛන්‌දන්‌ති උසූසුපි ඛිප්‌පමානෙසු , සත්‌තීසුපි ඛිප්‌පමානාසු, අසීසුපි විජ්‌ජොතලන්‌තෙසු. තෙ තත්‌ථ උසූහිපි විජ්‌ඣන්‌ති, සත්‌තියාපි විජ්‌ඣන්‌ති, අසිනාපි සීසං ඡින්‌දන්‌ති. තෙ තත්‌ථ මරණම්‌පි නිගච්‌ඡන්‌ති, මරණමත්‌තම්‌පි දුක්‌ඛං. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, කාමානං ආදීනවො සන්‌දිට්‌ඨිකො, දුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධො කාමහෙතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමෙව හෙතු.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, කාමහෙතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමෙව හෙතු අසිචම්‌මං ගහෙත්‌වා, ධනුකලාපං සන්‌නය්‌හිත්‌වා, අද්‌දාවලෙපනා [අට්‌ටාවලෙපනා (ස්‍යා. ක.)] උපකාරියො පක්‌ඛන්‌දන්‌ති උසූසුපි ඛිප්‌පමානෙසු, සත්‌තීසුපි ඛිප්‌පමානාසු , අසීසුපි විජ්‌ජොතලන්‌තෙසු. තෙ තත්‌ථ උසූහිපි විජ්‌ඣන්‌ති, සත්‌තියාපි විජ්‌ඣන්‌ති, ඡකණකායපි [පකට්‌ඨියාපි (සී.)] ඔසිඤ්‌චන්‌ති, අභිවග්‌ගෙනපි ඔමද්‌දන්‌ති, අසිනාපි සීසං ඡින්‌දන්‌ති. තෙ තත්‌ථ මරණම්‌පි නිගච්‌ඡන්‌ති, මරණමත්‌තම්‌පි දුක්‌ඛං. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, කාමානං ආදීනවො සන්‌දිට්‌ඨිකො, දුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධො කාමහෙතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමෙව හෙතු.
169. ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, කාමහෙතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමෙව හෙතු සන්‌ධිම්‌පි ඡින්‌දන්‌ති, නිල්‌ලොපම්‌පි හරන්‌ති, එකාගාරිකම්‌පි කරොන්‌ති, පරිපන්‌ථෙපි තිට්‌ඨන්‌ති, පරදාරම්‌පි ගච්‌ඡන්‌ති. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා විවිධා කම්‌මකාරණා කාරෙන්‌ති – කසාහිපි තාළෙන්‌ති, වෙත්‌තෙහිපි තාළෙන්‌ති, අඩ්‌ඪදණ්‌ඩකෙහිපි තාළෙන්‌ති; හත්‌ථම්‌පි ඡින්‌දන්‌ති, පාදම්‌පි ඡින්‌දන්‌ති, හත්‌ථපාදම්‌පි ඡින්‌දන්‌ති, කණ්‌ණම්‌පි ඡින්‌දන්‌ති, නාසම්‌පි ඡින්‌දන්‌ති, කණ්‌ණනාසම්‌පි ඡින්‌දන්‌ති; බිලඞ්‌ගථාලිකම්‌පි කරොන්‌ති , සඞ්‌ඛමුණ්‌ඩිකම්‌පි කරොන්‌ති, රාහුමුඛම්‌පි කරොන්‌ති, ජොතිමාලිකම්‌පි කරොන්‌ති, හත්‌ථපජ්‌ජොතිකම්‌පි කරොන්‌ති, එරකවත්‌තිකම්‌පි කරොන්‌ති, චීරකවාසිකම්‌පි කරොන්‌ති, එණෙය්‍යකම්‌පි කරොන්‌ති, බළිසමංසිකම්‌පි කරොන්‌ති, කහාපණිකම්‌පි කරොන්‌ති, ඛාරාපතච්‌ඡිකම්‌පි කරොන්‌ති, පලිඝපරිවත්‌තිකම්‌පි කරොන්‌ති, පලාලපීඨකම්‌පි කරොන්‌ති, තත්‌තෙනපි තෙලෙන ඔසිඤ්‌චන්‌ති, සුනඛෙහිපි ඛාදාපෙන්‌ති, ජීවන්‌තම්‌පි සූලෙ උත්‌තාසෙන්‌ති, අසිනාපි සීසං ඡින්‌දන්‌ති . තෙ තත්‌ථ මරණම්‌පි නිගච්‌ඡන්‌ති, මරණමත්‌තම්‌පි දුක්‌ඛං. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, කාමානං ආදීනවො සන්‌දිට්‌ඨිකො, දුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධො කාමහෙතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමෙව හෙතු.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, කාමහෙතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමෙව හෙතු කායෙන දුච්‌චරිතං චරන්‌ති, වාචාය දුච්‌චරිතං චරන්‌ති, මනසා දුච්‌චරිතං චරන්‌ති. තෙ කායෙන දුච්‌චරිතං චරිත්‌වා, වාචාය දුච්‌චරිතං චරිත්‌වා, මනසා දුච්‌චරිතං චරිත්‌වා, කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්‌ජන්‌ති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, කාමානං ආදීනවො සම්‌පරායිකො, දුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධො කාමහෙතු කාමනිදානං කාමාධිකරණං කාමානමෙව හෙතු.
170. ‘‘කිඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, කාමානං නිස්‌සරණං? යො ඛො, භික්‌ඛවෙ, කාමෙසු ඡන්‌දරාගවිනයො ඡන්‌දරාගප්‌පහානං – ඉදං කාමානං නිස්‌සරණං.
‘‘යෙ හි කෙචි, භික්‌ඛවෙ, සමණා වා බ්‍රාහ්‌මණා වා එවං කාමානං අස්‌සාදඤ්‌ච අස්‌සාදතො ආදීනවඤ්‌ච ආදීනවතො නිස්‌සරණඤ්‌ච නිස්‌සරණතො යථාභූතං නප්‌පජානන්‌ති තෙ වත සාමං වා කාමෙ පරිජානිස්‌සන්‌ති, පරං වා තථත්‌තාය සමාදපෙස්‌සන්‌ති යථා පටිපන්‌නො කාමෙ පරිජානිස්‌සතීති – නෙතං ඨානං විජ්‌ජති. යෙ ච ඛො කෙචි, භික්‌ඛවෙ, සමණා වා බ්‍රාහ්‌මණා වා එවං කාමානං අස්‌සාදඤ්‌ච අස්‌සාදතො ආදීනවඤ්‌ච ආදීනවතො නිස්‌සරණඤ්‌ච නිස්‌සරණතො යථාභූතං පජානන්‌ති, තෙ වත සාමං වා කාමෙ පරිජානිස්‌සන්‌ති පරං වා තථත්‌තාය සමාදපෙස්‌සන්‌ත්‌න්‌ත්‌ති යථා පටිපන්‌නො කාමෙ පරිජානිස්‌සතීති – ඨානමෙතං විජ්‌ජති.
171. ‘‘කො ච, භික්‌ඛවෙ, රූපානං අස්‌සාදො? සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, ඛත්‌තියකඤ්‌ඤා වා බ්‍රාහ්‌මණකඤ්‌ඤා වා ගහපතිකඤ්‌ඤා වා පන්‌නරසවස්‌සුද්‌දෙසිකා වා සොළසවස්‌සුද්‌දෙසිකා වා, නාතිදීඝා නාතිරස්‌සා නාතිකිසා නාතිථූලා නාතිකාළී නාච්‌චොදාතා පරමා සා, භික්‌ඛවෙ, තස්‌මිං සමයෙ සුභා වණ්‌ණනිභාති? ‘එවං, භන්‌තෙ’. යං ඛො, භික්‌ඛවෙ, සුභං වණ්‌ණනිභං පටිච්‌ච උප්‌පජ්‌ජති සුඛං සොමනස්‌සං – අයං රූපානං අස්‌සාදො.
‘‘කො ච, භික්‌ඛවෙ, රූපානං ආදීනවො? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, තමෙව භගිනිං පස්‌සෙය්‍ය අපරෙන සමයෙන ආසීතිකං වා නාවුතිකං වා වස්‌සසතිකං වා ජාතියා, ජිණ්‌ණං ගොපානසිවඞ්‌කං භොග්‌ගං දණ්‌ඩපරායනං පවෙධමානං ගච්‌ඡන්‌තිං ආතුරං ගතයොබ්‌බනං ඛණ්‌ඩදන්‌තං [ඛණ්‌ඩදන්‌තිං (සී. පී.)] පලිතකෙසං [පලිතකෙසිං], විලූනං ඛලිතසිරං වලිනං තිලකාහතගත්‌තං [තිලකාහතගත්‌තිං (බහූසු) අට්‌ඨකථා ටීකා ඔලොකෙතබ්‌බා]. තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, යා පුරිමා සුභා වණ්‌ණනිභා සා අන්‌තරහිතා, ආදීනවො පාතුභූතොති? ‘එවං, භන්‌තෙ’. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, රූපානං ආදීනවො.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, තමෙව භගිනිං පස්‌සෙය්‍ය ආබාධිකං දුක්‌ඛිතං බාළ්‌හගිලානං, සකෙ මුත්‌තකරීසෙ පලිපන්‌නං සෙමානං [සෙය්‍යමානං (ක.)], අඤ්‌ඤෙහි වුට්‌ඨාපියමානං, අඤ්‌ඤෙහි සංවෙසියමානං. තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, යා පුරිමා සුභා වණ්‌ණනිභා සා අන්‌තරහිතා, ආදීනවො පාතුභූතොති? ‘එවං, භන්‌තෙ’. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, රූපානං ආදීනවො.
172. ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, තමෙව භගිනිං පස්‌සෙය්‍ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්‌ඩිතං – එකාහමතං වා ද්‌වීහමතං වා තීහමතං වා, උද්‌ධුමාතකං විනීලකං විපුබ්‌බකජාතං. තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, යා පුරිමා සුභා වණ්‌ණනිභා සා අන්‌තරහිතා, ආදීනවො පාතුභූතොති? ‘එවං, භන්‌තෙ’. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, රූපානං ආදීනවො.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, තමෙව භගිනිං පස්‌සෙය්‍ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්‌ඩිතං – කාකෙහි වා ඛජ්‌ජමානං, කුලලෙහි වා ඛජ්‌ජමානං, ගිජ්‌ඣෙහි වා ඛජ්‌ජමානං, කඞ්‌කෙහි වා ඛජ්‌ජමානං, සුනඛෙහි වා ඛජ්‌ජමානං, බ්‍යග්‌ඝෙහි වා ඛජ්‌ජමානං, දීපීහි වා ඛජ්‌ජමානං, සිඞ්‌ගාලෙහි වා ඛජ්‌ජමානං, විවිධෙහි වා පාණකජාතෙහි ඛජ්‌ජමානං. තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ , යා පුරිමා සුභා වණ්‌ණනිභා සා අන්‌තරහිතා, ආදීනවො පාතුභූතොති? ‘එවං, භන්‌තෙ’. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, රූපානං ආදීනවො.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, තමෙව භගිනිං පස්‌සෙය්‍ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්‌ඩිතං – අට්‌ඨිකසඞ්‌ඛලිකං සමංසලොහිතං න්‌හාරුසම්‌බන්‌ධං, අට්‌ඨිකසඞ්‌ඛලිකංනිමංසලොහිතමක්‌ඛිතං න්‌හාරුසම්‌බන්‌ධං, අට්‌ඨිකසඞ්‌ඛලිකං අපගතමංසලොහිතං න්‌හාරුසම්‌බන්‌ධං, අට්‌ඨිකානි අපගතසම්‌බන්‌ධානි දිසාවිදිසාවික්‌ඛිත්‌තානි – අඤ්‌ඤෙන හත්‌ථට්‌ඨිකං, අඤ්‌ඤෙන පාදට්‌ඨිකං, අඤ්‌ඤෙන ගොප්‌ඵකට්‌ඨිකං, අඤ්‌ඤෙන ජඞ්‌ඝට්‌ඨිකං, අඤ්‌ඤෙන ඌරුට්‌ඨිකං, අඤ්‌ඤෙන කටිට්‌ඨිකං, අඤ්‌ඤෙන ඵාසුකට්‌ඨිකං, අඤ්‌ඤෙන පිට්‌ඨිට්‌ඨිකං, අඤ්‌ඤෙන ඛන්‌ධට්‌ඨිකං, අඤ්‌ඤෙන ගීවට්‌ඨිකං, අඤ්‌ඤෙන හනුකට්‌ඨිකං, අඤ්‌ඤෙන දන්‌තට්‌ඨිකං, අඤ්‌ඤෙන සීසකටාහං. තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, යා පුරිමා සුභා වණ්‌ණනිභා සා අන්‌තරහිතා, ආදීනවො පාතුභූතොති? ‘එවං, භන්‌තෙ’. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, රූපානං ආදීනවො.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, තමෙව භගිනිං පස්‌සෙය්‍ය සරීරං සිවථිකාය ඡඩ්‌ඩිතං – අට්‌ඨිකානි සෙතානි සඞ්‌ඛවණ්‌ණපටිභාගානි, අට්‌ඨිකානි පුඤ්‌ජකිතානි තෙරොවස්‌සිකානි, අට්‌ඨිකානි පූතීනි චුණ්‌ණකජාතානි. තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, යා පුරිමා සුභා වණ්‌ණනිභා සා අන්‌තරහිතා, ආදීනවො පාතුභූතොති? ‘එවං, භන්‌තෙ’. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, රූපානං ආදීනවො.
‘‘කිඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, රූපානං නිස්‌සරණං? යො, භික්‌ඛවෙ, රූපෙසු ඡන්‌දරාගවිනයො ඡන්‌දරාගප්‌පහානං – ඉදං රූපානං නිස්‌සරණං.
‘‘යෙ හි කෙචි, භික්‌ඛවෙ, සමණා වා බ්‍රාහ්‌මණා වා එවං රූපානං අස්‌සාදඤ්‌ච අස්‌සාදතො ආදීනවඤ්‌ච ආදීනවතො නිස්‌සරණඤ්‌ච නිස්‌සරණතො යථාභූතං නප්‌පජානන්‌ති තෙ වත සාමං වා රූපෙ පරිජානිස්‌සන්‌ති, පරං වා තථත්‌තාය සමාදපෙස්‌සන්‌ති යථා පටිපන්‌නො රූපෙ පරිජානිස්‌සතීති – නෙතං ඨානං විජ්‌ජති. යෙ ච ඛො කෙචි, භික්‌ඛවෙ, සමණා වා බ්‍රාහ්‌මණා වා එවං රූපානං අස්‌සාදඤ්‌ච අස්‌සාදතො ආදීනවඤ්‌ච ආදීනවතො නිස්‌සරණඤ්‌ච නිස්‌සරණතො යථාභූතං පජානන්‌ති තෙ වත සාමං වා රූපෙ පරිජානිස්‌සන්‌ති පරං වා තථත්‌තාය සමාදපෙස්‌සන්‌ති යථා පටිපන්‌නො රූපෙ පරිජානිස්‌සතීති – ඨානමෙතං විජ්‌ජති.
173. ‘‘කො ච, භික්‌ඛවෙ, වෙදනානං අස්‌සාදො? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු විවිච්‌චෙව කාමෙහි විවිච්‌ච අකුසලෙහි ධම්‌මෙහි සවිතක්‌කං සවිචාරං විවෙකජං පීතිසුඛං පඨමං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. යස්‌මිං සමයෙ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු විවිච්‌චෙව කාමෙහි විවිච්‌ච අකුසලෙහි ධම්‌මෙහි සවිතක්‌කං සවිචාරං විවෙකජං පීතිසුඛං පඨමං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති, නෙව තස්‌මිං සමයෙ අත්‌තබ්‍යාබාධායපි චෙතෙති, න පරබ්‍යාබාධායපි චෙතෙති, න උභයබ්‍යාබාධායපි චෙතෙති ; අබ්‍යාබජ්‌ඣංයෙව තස්‌මිං සමයෙ වෙදනං වෙදෙති. අබ්‍යාබජ්‌ඣපරමාහං, භික්‌ඛවෙ, වෙදනානං අස්‌සාදං වදාමි.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු විතක්‌කවිචාරානං වූපසමා අජ්‌ඣත්‌තං සම්‌පසාදනං චෙතසො එකොදිභාවංඅවිතක්‌කං අවිචාරං සමාධිජං පීතිසුඛං දුතියං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති…පෙ.… යස්‌මිං සමයෙ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු පීතියා ච විරාගා, උපෙක්‌ඛකො ච විහරති, සතො ච සම්‌පජානො සුඛඤ්‌ච කායෙන පටිසංවෙදෙති යං තං අරියාආචික්‌ඛන්‌ති – ‘උපෙක්‌ඛකො සතිමා සුඛවිහාරී’ති තතියං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති…පෙ.… යස්‌මිං සමයෙ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සුඛස්‌ස ච පහානා දුක්‌ඛස්‌ස ච පහානා පුබ්‌බෙව සොමනස්‌සදොමනස්‌සානං අත්‌ථඞ්‌ගමා අදුක්‌ඛමසුඛං උපෙක්‌ඛාසතිපාරිසුද්‌ධිං චතුත්‌ථං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති, නෙව තස්‌මිං සමයෙ අත්‌තබ්‍යාබාධායපි චෙතෙති, න පරබ්‍යාබාධායපි චෙතෙති, න උභයබ්‍යාබාධායපි චෙතෙති; අබ්‍යාබජ්‌ඣංයෙව තස්‌මිං සමයෙ වෙදනං වෙදෙති. අබ්‍යාබජ්‌ඣපරමාහං, භික්‌ඛවෙ, වෙදනානං අස්‌සාදං වදාමි.
174. ‘‘කො ච, භික්‌ඛවෙ, වෙදනානං ආදීනවො? යං, භික්‌ඛවෙ, වෙදනා අනිච්‌චා දුක්‌ඛා විපරිණාමධම්‌මා – අයං වෙදනානං ආදීනවො.
‘‘කිඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, වෙදනානං නිස්‌සරණං? යො, භික්‌ඛවෙ, වෙදනාසු ඡන්‌දරාගවිනයො, ඡන්‌දරාගප්‌පහානං – ඉදං වෙදනානං නිස්‌සරණං.
‘‘යෙ හි කෙචි, භික්‌ඛවෙ, සමණා වා බ්‍රාහ්‌මණා වා එවං වෙදනානං අස්‌සාදඤ්‌ච අස්‌සාදතො ආදීනවඤ්‌ච ආදීනවතො නිස්‌සරණඤ්‌ච නිස්‌සරණතො යථාභූතං නප්‌පජානන්‌ති, තෙ වත සාමං වා වෙදනං පරිජානිස්‌සන්‌ති, පරං වා තථත්‌තාය සමාදපෙස්‌සන්‌ති යථා පටිපන්‌නො වෙදනං පරිජානිස්‌සතීති – නෙතං ඨානං විජ්‌ජති. යෙ ච ඛොකෙචි, භික්‌ඛවෙ, සමණා වා බ්‍රාහ්‌මණා වා එවං වෙදනානං අස්‌සාදඤ්‌ච අස්‌සාදතො ආදීනවඤ්‌ච ආදීනවතො නිස්‌සරණඤ්‌ච නිස්‌සරණතො යථාභූතං පජානන්‌ති තෙ වත සාමං වා වෙදනං පරිජානිස්‌සන්‌ති, පරං වා තථත්‌තාය සමාදපෙස්‌සන්‌ති යථා පටිපන්‌නො වෙදනං පරිජානිස්‌සතීති – ඨානමෙතං විජ්‌ජතී’’ති.
ඉදමවොච භගවා. අත්‌තමනා තෙ භික්‌ඛූ භගවතො භාසිතං අභිනන්‌දුන්‌ති.
මහාදුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධසුත්‌තං නිට්‌ඨිතං තතියං.
No comments:
Post a Comment