3. මඝදෙවසුත්‌තං
මෙම සුත්‍ර දේශනාවේ සිංහල පරිවර්තනයට මෙතැනින් පිවිසෙන්න
සිංහල පරිවර්ථනය සදහා font මෙතැනින් ලබාගන්න
308. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා මිථිලායං විහරති මඝදෙවඅම්‌බවනෙ [මඛාදෙවඅම්‌බවනෙ (සී. පී.), මග්‌ඝදෙවඅම්‌බවනෙ (ක.)]. අථ ඛො භගවා අඤ්‌ඤතරස්‌මිං පදෙසෙ සිතං පාත්‌වාකාසි. අථ ඛො ආයස්‌මතො ආනන්‌දස්‌ස එතදහොසි – ‘‘කො නු ඛො හෙතු, කො පච්‌චයො භගවතො සිතස්‌ස පාතුකම්‌මාය? න අකාරණෙන තථාගතා සිතං පාතුකරොන්‌තී’’ති. අථ ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො එකංසං චීවරං කත්‌වා යෙන භගවා තෙනඤ්‌ජලිං පණාමෙත්‌වා භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘කො නු ඛො, භන්‌තෙ, හෙතු, කො පච්‌චයො භගවතො සිතස්‌ස පාතුකම්‌මාය? න අකාරණෙන තථාගතා සිතං පාතුකරොන්‌තී’’ති. ‘‘භූතපුබ්‌බං, ආනන්‌ද, ඉමිස්‌සායෙව මිථිලායං රාජා අහොසි මඝදෙවො නාම ධම්‌මිකො ධම්‌මරාජා ධම්‌මෙ ඨිතො මහාරාජා; ධම්‌මං චරති බ්‍රාහ්‌මණගහපතිකෙසු නෙගමෙසු චෙව ජානපදෙසු ච; උපොසථඤ්‌ච උපවසති චාතුද්‌දසිං පඤ්‌චදසිං අට්‌ඨමිඤ්‌ච පක්‌ඛස්‌ස. අථ ඛො, ආනන්‌ද, රාජා මඝදෙවො බහූනං වස්‌සානං බහූනං වස්‌සසතානං බහූනං වස්‌සසහස්‌සානං අච්‌චයෙන කප්‌පකං ආමන්‌තෙසි – ‘යදා මෙ, සම්‌ම කප්‌පක, පස්‌සෙය්‍යාසි සිරස්‌මිං පලිතානි ජාතානි, අථ මෙ ආරොචෙය්‍යාසී’ති. ‘එවං, දෙවා’ති ඛො, ආනන්‌ද, කප්‌පකො රඤ්‌ඤො මඝදෙවස්‌ස පච්‌චස්‌සොසි. අද්‌දසා ඛො, ආනන්‌ද, කප්‌පකො බහූනං වස්‌සානං බහූනං වස්‌සසතානං බහූනං වස්‌සසහස්‌සානං අච්‌චයෙන රඤ්‌ඤො මඝදෙවස්‌ස සිරස්‌මිං පලිතානි ජාතානි. දිස්‌වාන රාජානං මඝදෙවං එතදවොච – ‘පාතුභූතා ඛො දෙවස්‌ස දෙවදූතා, දිස්‌සන්‌ති සිරස්‌මිං පලිතානි ජාතානී’ති. ‘තෙන හි, සම්‌ම කප්‌පක, තානි පලිතානි සාධුකං සණ්‌ඩාසෙන උද්‌ධරිත්‌වා මම අඤ්‌ජලිස්‌මිං පතිට්‌ඨාපෙහී’ති. ‘එවං, දෙවා’ති ඛො, ආනන්‌ද, කප්‌පකො රඤ්‌ඤො මඝදෙවස්‌ස පටිස්‌සුත්‌වා තානි පලිතානි සාධුකං සණ්‌ඩාසෙන උද්‌ධරිත්‌වා රඤ්‌ඤො මඝදෙවස්‌ස අඤ්‌ජලිස්‌මිං පතිට්‌ඨාපෙසි.
309. ‘‘අථ ඛො, ආනන්‌ද, රාජා මඝදෙවො කප්‌පකස්‌ස ගාමවරං දත්‌වා ජෙට්‌ඨපුත්‌තං කුමාරං ආමන්‌තාපෙත්‌වා එතදවොච – ‘පාතුභූතා ඛො මෙ, තාත කුමාර, දෙවදූතා; දිස්‌සන්‌ති සිරස්‌මිං පලිතානි ජාතානි; භුත්‌තා ඛො පන මෙ මානුසකා කාමා; සමයො දිබ්‌බෙ කාමෙ පරියෙසිතුං. එහි ත්‌වං, තාත කුමාර, ඉමං රජ්‌ජං පටිපජ්‌ජ. අහං පන කෙසමස්‌සුං ඔහාරෙත්‌වා කාසායානි වත්‌ථානි අච්‌ඡාදෙත්‌වා අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිස්‌සාමි. තෙන හි, තාත කුමාර, යදා ත්‌වම්‌පි පස්‌සෙය්‍යාසි සිරස්‌මිං පලිතානි ජාතානි, අථ කප්‌පකස්‌ස ගාමවරං දත්‌වා ජෙට්‌ඨපුත්‌තං කුමාරං සාධුකං රජ්‌ජෙ සමනුසාසිත්‌වා කෙසමස්‌සුං ඔහාරෙත්‌වා කාසායානි වත්‌ථානි අච්‌ඡාදෙත්‌වා අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජෙය්‍යාසි. යෙන මෙ ඉදං කල්‍යාණං වත්‌තං නිහිතං අනුප්‌පවත්‌තෙය්‍යාසි, මා ඛො මෙ ත්‌වං අන්‌තිමපුරිසො අහොසි. යස්‌මිං ඛො, තාත කුමාර, පුරිසයුගෙ වත්‌තමානෙ එවරූපස්‌ස කල්‍යාණස්‌ස වත්‌තස්‌ස සමුච්‌ඡෙදො හොති සො තෙසං අන්‌තිමපුරිසො හොති. තං තාහං, තාත කුමාර, එවං වදාමි – යෙන මෙ ඉදං කල්‍යාණං වත්‌තං නිහිතං අනුප්‌පවත්‌තෙය්‍යාසි, මා ඛො මෙ ත්‌වං අන්‌තිමපුරිසො අහොසී’ති. අථ ඛො, ආනන්‌ද, රාජා මඝදෙවො කප්‌පකස්‌ස ගාමවරං දත්‌වා ජෙට්‌ඨපුත්‌තං කුමාරං සාධුකං රජ්‌ජෙ සමනුසාසිත්‌වා ඉමස්‌මිංයෙව මඝදෙවඅම්‌බවනෙ කෙසමස්‌සුං ඔහාරෙත්‌වා කාසායානි වත්‌ථානි අච්‌ඡාදෙත්‌වා අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජි. සො මෙත්‌තාසහගතෙන චෙතසා එකං දිසං ඵරිත්‌වා විහාසි, තථා දුතියං, තථා තතියං, තථා චතුත්‌ථං; ඉති උද්‌ධමධො තිරියං සබ්‌බධි සබ්‌බත්‌තතාය සබ්‌බාවන්‌තං ලොකං මෙත්‌තාසහගතෙන චෙතසා විපුලෙන මහග්‌ගතෙන අප්‌පමාණෙන අවෙරෙන අබ්‍යාබජ්‌ඣෙන [අබ්‍යාපජ්‌ඣෙන (සී. ස්‍යා. කං. පී.), අබ්‍යාපජ්‌ජෙන (ක.)] ඵරිත්‌වා විහාසි. කරුණාසහගතෙන චෙතසා… මුදිතාසහගතෙන චෙතසා… උපෙක්‌ඛාසහගතෙන චෙතසා එකං දිසං ඵරිත්‌වා විහාසි, තථා දුතියං, තථා තතියං, තථා චතුත්‌ථං; ඉති උද්‌ධමධො තිරියං සබ්‌බධි සබ්‌බත්‌තතාය සබ්‌බාවන්‌තං ලොකං උපෙක්‌ඛාසහගතෙන චෙතසා විපුලෙන මහග්‌ගතෙන අප්‌පමාණෙන අවෙරෙන අබ්‍යාබජ්‌ඣෙන ඵරිත්‌වා විහාසි.
‘‘රාජා ඛො පනානන්‌ද, මඝදෙවො චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි කුමාරකීළිතං කීළි, චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි ඔපරජ්‌ජං කාරෙසි, චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි රජ්‌ජං කාරෙසි, චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි ඉමස්‌මිංයෙව මඝදෙවඅම්‌බවනෙ අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො බ්‍රහ්‌මචරියමචරි. සො චත්‌තාරො බ්‍රහ්‌මවිහාරෙ භාවෙත්‌වාකායස්‌ස භෙදා පරං මරණා බ්‍රහ්‌මලොකූපගො අහොසි.
310. ‘‘අථ ඛො රඤ්‌ඤො, ආනන්‌ද, මඝදෙවස්‌ස පුත්‌තො බහූනං වස්‌සානං බහූනං වස්‌සසතානං බහූනං වස්‌සසහස්‌සානං අච්‌චයෙන කප්‌පකං ආමන්‌තෙසි – ‘යදා මෙ, සම්‌ම කප්‌පක, පස්‌සෙය්‍යාසි සිරස්‌මිං පලිතානි ජාතානි, අථ ඛො ආරොචෙය්‍යාසී’ති. ‘එවං, දෙවා’ති ඛො, ආනන්‌ද, කප්‌පකො රඤ්‌ඤො මඝදෙවස්‌ස පුත්‌තස්‌ස පච්‌චස්‌සොසි. අද්‌දසා ඛො, ආනන්‌ද, කප්‌පකො බහූනං වස්‌සානං බහූනං වස්‌සසතානං බහූනං වස්‌සසහස්‌සානං අච්‌චයෙන රඤ්‌ඤො මඝදෙවස්‌ස පුත්‌තස්‌ස සිරස්‌මිං පලිතානි ජාතානි. දිස්‌වාන රඤ්‌ඤො මඝදෙවස්‌ස පුත්‌තං එතදවොච – ‘පාතුභූතා ඛො දෙවස්‌ස දෙවදූතා; දිස්‌සන්‌ති සිරස්‌මිං පලිතානි ජාතානී’ති. ‘තෙන හි, සම්‌ම කප්‌පක, තානි පලිතානි සාධුකං සණ්‌ඩාසෙන උද්‌ධරිත්‌වා මම අඤ්‌ජලිස්‌මිං පතිට්‌ඨාපෙහී’ති. ‘එවං, දෙවා’ති ඛො, ආනන්‌ද, කප්‌පකො රඤ්‌ඤො මඝදෙවස්‌ස පුත්‌තස්‌ස පටිස්‌සුත්‌වා තානි පලිතානි සාධුකං සණ්‌ඩාසෙන උද්‌ධරිත්‌වා රඤ්‌ඤො මඝදෙවස්‌ස පුත්‌තස්‌ස අඤ්‌ජලිස්‌මිං පතිට්‌ඨාපෙසි.
‘‘අථ ඛො, ආනන්‌ද, රඤ්‌ඤො මඝදෙවස්‌ස පුත්‌තො කප්‌පකස්‌ස ගාමවරං දත්‌වා ජෙට්‌ඨපුත්‌තං කුමාරං ආමන්‌තාපෙත්‌වා එතදවොච – ‘පාතුභූතා ඛො, මෙ, තාත කුමාර, දෙවදූතා; දිස්‌සන්‌ති සිරස්‌මිං පලිතානි ජාතානි; භුත්‌තා ඛො පන මෙ මානුසකා කාමා; සමයො දිබ්‌බෙ කාමෙ පරියෙසිතුං. එහි ත්‌වං, තාත කුමාර, ඉමං රජ්‌ජං පටිපජ්‌ජ. අහං පන කෙසමස්‌සුං ඔහාරෙත්‌වා කාසායානි වත්‌ථානි අච්‌ඡාදෙත්‌වා අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිස්‌සාමි. තෙන හි, තාත කුමාර, යදා ත්‌වම්‌පි පස්‌සෙය්‍යාසි සිරස්‌මිං පලිතානි ජාතානි, අථ කප්‌පකස්‌ස ගාමවරං දත්‌වා ජෙට්‌ඨපුත්‌තං කුමාරං සාධුකං රජ්‌ජෙ සමනුසාසිත්‌වා කෙසමස්‌සුං ඔහාරෙත්‌වා කාසායානි වත්‌ථානි අච්‌ඡාදෙත්‌වා අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජෙය්‍යාසි. යෙන මෙ ඉදං කල්‍යාණං වත්‌තං නිහිතං අනුප්‌පවත්‌තෙය්‍යාසි, මා ඛො මෙ ත්‌වං අන්‌තිමපුරිසො අහොසි. යස්‌මිං ඛො, තාත කුමාර, පුරිසයුගෙ වත්‌තමානෙ එවරූපස්‌ස කල්‍යාණස්‌ස වත්‌තස්‌ස සමුච්‌ඡෙදො හොති සො තෙසං අන්‌තිමපුරිසො හොති. තං තාහං, තාත කුමාර, එවං වදාමි – යෙන මෙ ඉදං කල්‍යාණං වත්‌තං නිහිතං අනුප්‌පවත්‌තෙය්‍යාසි, මා ඛො මෙ ත්‌වං අන්‌තිමපුරිසො අහොසී’ති. අථ ඛො, ආනන්‌ද, රඤ්‌ඤො මඝදෙවස්‌ස පුත්‌තො කප්‌පකස්‌ස ගාමවරං දත්‌වා ජෙට්‌ඨපුත්‌තං කුමාරං සාධුකං රජ්‌ජෙ සමනුසාසිත්‌වා ඉමස්‌මිංයෙව මඝදෙවඅම්‌බවනෙ කෙසමස්‌සුං ඔහාරෙත්‌වා කාසායානිවත්‌ථානි අච්‌ඡාදෙත්‌වා අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජි. සො මෙත්‌තාසහගතෙන චෙතසා එකං දිසං ඵරිත්‌වා විහාසි, තථා දුතියං, තථා තතියං, තථා චතුත්‌ථං; ඉති උද්‌ධමධො තිරියං සබ්‌බධි සබ්‌බත්‌තතාය සබ්‌බාවන්‌තං ලොකං මෙත්‌තාසහගතෙන චෙතසා විපුලෙන මහග්‌ගතෙන අප්‌පමාණෙන අවෙරෙන අබ්‍යාබජ්‌ඣෙන ඵරිත්‌වා විහාසි. කරුණාසහගතෙන චෙතසා… මුදිතාසහගතෙන චෙතසා… උපෙක්‌ඛාසහගතෙන චෙතසා එකං දිසං ඵරිත්‌වා විහාසි, තථා දුතියං, තථා තතියං, තථා චතුත්‌ථං; ඉති උද්‌ධමධො තිරියං සබ්‌බධි සබ්‌බත්‌තතාය සබ්‌බාවන්‌තං ලොකං උපෙක්‌ඛාසහගතෙන චෙතසා විපුලෙන මහග්‌ගතෙන අප්‌පමාණෙන අවෙරෙන අබ්‍යාබජ්‌ඣෙන ඵරිත්‌වා විහාසි. රඤ්‌ඤො ඛො පනානන්‌ද, මඝදෙවස්‌ස පුත්‌තො චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි කුමාරකීළිතං කීළි, චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි ඔපරජ්‌ජං කාරෙසි, චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි රජ්‌ජං කාරෙසි, චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි ඉමස්‌මිංයෙව මඝදෙවඅම්‌බවනෙ අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො බ්‍රහ්‌මචරියමචරි. සො චත්‌තාරො බ්‍රහ්‌මවිහාරෙ භාවෙත්‌වා කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා බ්‍රහ්‌මලොකූපගො අහොසි.
311. ‘‘රඤ්‌ඤො ඛො පනානන්‌ද, මඝදෙවස්‌ස පුත්‌තපපුත්‌තකා තස්‌ස පරම්‌පරා චතුරාසීතිරාජසහස්‌සානි[චතුරාසීතිඛත්‌තියසහස්‌සානි (සී. පී.), චතුරාසීතිසහස්‌සානි (ස්‍යා. කං.)] ඉමස්‌මිංයෙව මඝදෙවඅම්‌බවනෙ කෙසමස්‌සුං ඔහාරෙත්‌වා කාසායානි වත්‌ථානි අච්‌ඡාදෙත්‌වා අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිංසු. තෙ මෙත්‌තාසහගතෙන චෙතසා එකං දිසං ඵරිත්‌වා විහරිංසු, තථා දුතියං, තථා තතියං, තථා චතුත්‌ථං; ඉති උද්‌ධමධො තිරියං සබ්‌බධි සබ්‌බත්‌තතාය සබ්‌බාවන්‌තං ලොකං මෙත්‌තාසහගතෙන චෙතසා විපුලෙන මහග්‌ගතෙන අප්‌පමාණෙන අවෙරෙන අබ්‍යාබජ්‌ඣෙන ඵරිත්‌වා විහරිංසු. කරුණාසහගතෙන චෙතසා… මුදිතාසහගතෙන චෙතසා… උපෙක්‌ඛාසහගතෙන චෙතසා එකං දිසං ඵරිත්‌වා විහරිංසු, තථා දුතියං, තථා තතියං, තථා චතුත්‌ථං; ඉති උද්‌ධමධො තිරියං සබ්‌බධි සබ්‌බත්‌තතාය සබ්‌බාවන්‌තං ලොකං උපෙක්‌ඛාසහගතෙන චෙතසා විපුලෙනමහග්‌ගතෙන අප්‌පමාණෙන අවෙරෙන අබ්‍යාබජ්‌ඣෙන ඵරිත්‌වා විහරිංසු. චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි කුමාරකීළිතං කීළිංසු, චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි ඔපරජ්‌ජං කාරෙසුං, චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි රජ්‌ජං කාරෙසුං, චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි ඉමස්‌මිංයෙව මඝදෙවඅම්‌බවනෙ අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතා බ්‍රහ්‌මචරියමචරිංසු. තෙ චත්‌තාරො බ්‍රහ්‌මවිහාරෙ භාවෙත්‌වා කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා බ්‍රහ්‌මලොකූපගා අහෙසුං. නිමි තෙසං රාජා[රාජානං (සී. පී.)] පච්‌ඡිමකො අහොසි ධම්‌මිකො ධම්‌මරාජා ධම්‌මෙ ඨිතො මහාරාජා; ධම්‌මං චරති බ්‍රාහ්‌මණගහපතිකෙසු නෙගමෙසු චෙව ජානපදෙසු ච; උපොසථඤ්‌ච උපවසති චාතුද්‌දසිං පඤ්‌චදසිං අට්‌ඨමිඤ්‌ච පක්‌ඛස්‌ස.
312. ‘‘භූතපුබ්‌බං, ආනන්‌ද, දෙවානං තාවතිංසානං සුධම්‌මායං සභායං සන්‌නිසින්‌නානං සන්‌නිපතිතානං අයමන්‌තරාකථා උදපාදි – ‘ලාභා වත, භො, විදෙහානං, සුලද්‌ධං වත, භො, විදෙහානං, යෙසං නිමි රාජා ධම්‌මිකො ධම්‌මරාජා ධම්‌මෙ ඨිතො මහාරාජා; ධම්‌මං චරති බ්‍රාහ්‌මණගහපතිකෙසු නෙගමෙසු චෙව ජානපදෙසු ච; උපොසථඤ්‌ච උපවසති චාතුද්‌දසිං පඤ්‌චදසිං අට්‌ඨමිඤ්‌ච පක්‌ඛස්‌සා’ති. අථ ඛො, ආනන්‌ද, සක්‌කො දෙවානමින්‌දො දෙවෙ තාවතිංසෙ ආමන්‌තෙසි – ‘ඉච්‌ඡෙය්‍යාථ නො තුම්‌හෙ, මාරිසා, නිමිං රාජානං දට්‌ඨු’න්‌ති? ‘ඉච්‌ඡාම මයං, මාරිස, නිමිං රාජානං දට්‌ඨු’න්‌ති. තෙන ඛො පන, ආනන්‌ද, සමයෙන නිමි රාජා තදහුපොසථෙ පන්‌නරසෙ සීසංන්‌හාතො [සසීසං නහාතො (සී.), සීසන්‌හාතො (ස්‍යා. කං.)] උපොසථිකො උපරිපාසාදවරගතොනිසින්‌නො හොති. අථ ඛො, ආනන්‌ද, සක්‌කො දෙවානමින්‌දො – සෙය්‍යථාපි නාම බලවා පුරිසො සමිඤ්‌ජිතං වා බාහං පසාරෙය්‍ය, පසාරිතං වා බාහං සමිඤ්‌ජෙය්‍ය, එවමෙව – දෙවෙසු තාවතිංසෙසු අන්‌තරහිතො නිමිස්‌ස රඤ්‌ඤො පමුඛෙ පාතුරහොසි. අථ ඛො, ආනන්‌ද, සක්‌කො දෙවානමින්‌දො නිමිං රාජානං එතදවොච – ‘ලාභා තෙ, මහාරාජ, සුලද්‌ධං තෙ, මහාරාජ. දෙවා, මහාරාජ, තාවතිංසා සුධම්‌මායං සභායං කිත්‌තයමානරූපා සන්‌නිසින්‌නා – ‘‘ලාභා වත, භො, විදෙහානං, සුලද්‌ධං වත, භො, විදෙහානං, යෙසං නිමි රාජා ධම්‌මිකො ධම්‌මරාජා ධම්‌මෙ ඨිතො මහාරාජා; ධම්‌මං චරති බ්‍රාහ්‌මණගහපතිකෙසු නෙගමෙසු චෙව ජානපදෙසු ච; උපොසථඤ්‌ච උපවසති චාතුද්‌දසිං පඤ්‌චදසිං අට්‌ඨමිඤ්‌ච පක්‌ඛස්‌සා’’ති. දෙවා තෙ, මහාරාජ, තාවතිංසා දස්‌සනකාමා. තස්‌ස තෙ අහං, මහාරාජ, සහස්‌සයුත්‌තං ආජඤ්‌ඤරථං පහිණිස්‌සාමි; අභිරුහෙය්‍යාසි, මහාරාජ, දිබ්‌බං යානං අවිකම්‌පමානො’ති. අධිවාසෙසි ඛො, ආනන්‌ද, නිමි රාජා තුණ්‌හීභාවෙන.
313. ‘‘අථ ඛො, ආනන්‌ද, සක්‌කො දෙවානමින්‌දො නිමිස්‌ස රඤ්‌ඤො අධිවාසනං විදිත්‌වා – සෙය්‍යථාපි නාම බලවා පුරිසො සමිඤ්‌ජිතං වා බාහං පසාරෙය්‍ය, පසාරිතං වා බාහං සමිඤ්‌ජෙය්‍ය, එවමෙව – නිමිස්‌ස රඤ්‌ඤො පමුඛෙ අන්‌තරහිතො දෙවෙසු තාවතිංසෙසු පාතුරහොසි. අථ ඛො, ආනන්‌ද, සක්‌කො දෙවානමින්‌දො මාතලිං සඞ්‌ගාහකං ආමන්‌තෙසි – ‘එහි ත්‌වං, සම්‌ම මාතලි, සහස්‌සයුත්‌තං ආජඤ්‌ඤරථං යොජෙත්‌වා නිමිං රාජානං උපසඞ්‌කමිත්‌වා එවං වදෙහි – අයං තෙ, මහාරාජ, සහස්‌සයුත්‌තො ආජඤ්‌ඤරථො සක්‌කෙන දෙවානමින්‌දෙන පෙසිතො; අභිරුහෙය්‍යාසි, මහාරාජ, දිබ්‌බං යානං අවිකම්‌පමානො’ති. ‘එවං, භද්‌දන්‌තවා’ති ඛො, ආනන්‌ද, මාතලි සඞ්‌ගාහකො සක්‌කස්‌ස දෙවානමින්‌දස්‌ස පටිස්‌සුත්‌වා සහස්‌සයුත්‌තං ආජඤ්‌ඤරථං යොජෙත්‌වා නිමිං රාජානං උපසඞ්‌කමිත්‌වා එතදවොච – ‘අයං තෙ, මහාරාජ, සහස්‌සයුත්‌තො ආජඤ්‌ඤරථො සක්‌කෙන දෙවානමින්‌දෙන පෙසිතො; අභිරුහ, මහාරාජ, දිබ්‌බං යානං අවිකම්‌පමානො. අපි ච, මහාරාජ, කතමෙන තං නෙමි, යෙන වා පාපකම්‌මා පාපකානං කම්‌මානං විපාකං පටිසංවෙදෙන්‌ති, යෙන වා කල්‍යාණකම්‌මා කල්‍යාණකම්‌මානං විපාකං පටිසංවෙදෙන්‌තී’ති? ‘උභයෙනෙව මං, මාතලි, නෙහී’ති. සම්‌පවෙසෙසි [සම්‌පාපෙසි (සී. පී.)] ඛො, ආනන්‌ද, මාතලි, සඞ්‌ගාහකො නිමිං රාජානං සුධම්‌මං සභං. අද්‌දසා ඛො, ආනන්‌ද, සක්‌කො දෙවානමින්‌දො නිමිං රාජානං දූරතොව ආගච්‌ඡන්‌තං. දිස්‌වාන නිමිං රාජානං එතදවොච – ‘එහි ඛො, මහාරාජ. ස්‌වාගතං, මහාරාජ. දෙවා තෙ දස්‌සනකාමා, මහාරාජ, තාවතිංසා සුධම්‌මායං සභායං කිත්‌තයමානරූපා සන්‌නිසින්‌නා – ‘‘ලාභා වත, භො, විදෙහානං, සුලද්‌ධං වත, භො, විදෙහානං, යෙසං නිමි රාජා ධම්‌මිකො ධම්‌මරාජා ධම්‌මෙ ඨිතො මහාරාජා; ධම්‌මං චරති බ්‍රාහ්‌මණගහපතිකෙසු නෙගමෙසු චෙව ජානපදෙසු ච; උපොසථඤ්‌ච උපවසති චාතුද්‌දසිං පඤ්‌චදසිං අට්‌ඨමිඤ්‌ච පක්‌ඛස්‌සා’’ති. දෙවා තෙ, මහාරාජ, තාවතිංසා දස්‌සනකාමා . අභිරම, මහාරාජ, දෙවෙසු දෙවානුභාවෙනා’ති. ‘අලං, මාරිස, තත්‌ථෙව මං මිථිලං පටිනෙතු. තථාහං ධම්‌මං චරිස්‌සාමි බ්‍රාහ්‌මණගහපතිකෙසු නෙගමෙසු චෙව ජානපදෙසු ච; උපොසථඤ්‌ච උපවසාමි චාතුද්‌දසිං පඤ්‌චදසිං අට්‌ඨමිඤ්‌ච පක්‌ඛස්‌සා’ති.
314. ‘‘අථ ඛො, ආනන්‌ද, සක්‌කො දෙවානමින්‌දො මාතලිං සඞ්‌ගාහකං ආමන්‌තෙසි – ‘එහි ත්‌වං, සම්‌ම මාතලි, සහස්‌සයුත්‌තං ආජඤ්‌ඤරථං යොජෙත්‌වා නිමිංරාජානං තත්‌ථෙව මිථිලං පටිනෙහී’ති. ‘එවං, භද්‌දන්‌තවා’ති ඛො, ආනන්‌ද, මාතලි සඞ්‌ගාහකො සක්‌කස්‌ස දෙවානමින්‌දස්‌ස පටිස්‌සුත්‌වා සහස්‌සයුත්‌තං ආජඤ්‌ඤරථං යොජෙත්‌වා නිමිං රාජානං තත්‌ථෙව මිථිලං පටිනෙසි. තත්‍ර සුදං, ආනන්‌ද, නිමි රාජා ධම්‌මං චරති බ්‍රාහ්‌මණගහපතිකෙසු නෙගමෙසු චෙව ජානපදෙසු ච, උපොසථඤ්‌ච උපවසති චාතුද්‌දසිං පඤ්‌චදසිං අට්‌ඨමිඤ්‌ච පක්‌ඛස්‌සාති. අථ ඛො, ආනන්‌ද, නිමි රාජා බහූනං වස්‌සානං බහූනං වස්‌සසතානං බහූනං වස්‌සසහස්‌සානං අච්‌චයෙන කප්‌පකං ආමන්‌තෙසි – ‘යදා මෙ, සම්‌ම කප්‌පක, පස්‌සෙය්‍යාසි සිරස්‌මිං පලිතානි ජාතානි, අථ මෙ ආරොචෙය්‍යාසී’ති. ‘එවං, දෙවා’ති ඛො, ආනන්‌ද, කප්‌පකො නිමිස්‌ස රඤ්‌ඤො පච්‌චස්‌සොසි. අද්‌දසා ඛො, ආනන්‌ද, කප්‌පකො බහූනං වස්‌සානං බහූනං වස්‌සසතානං බහූනං වස්‌සසහස්‌සානං අච්‌චයෙන නිමිස්‌ස රඤ්‌ඤො සිරස්‌මිං පලිතානි ජාතානි. දිස්‌වාන නිමිං රාජානං එතදවොච – ‘පාතුභූතා ඛො දෙවස්‌ස දෙවදූතා; දිස්‌සන්‌ති සිරස්‌මිං පලිතානි ජාතානී’ති. ‘තෙන හි, සම්‌ම කප්‌පක, තානි පලිතානි සාධුකං සණ්‌ඩාසෙන උද්‌ධරිත්‌වා මම අඤ්‌ජලිස්‌මිං පතිට්‌ඨාපෙහී’ති. ‘එවං, දෙවා’ති ඛො, ආනන්‌ද, කප්‌පකො නිමිස්‌ස රඤ්‌ඤො පටිස්‌සුත්‌වා තානි පලිතානි සාධුකං සණ්‌ඩාසෙන උද්‌ධරිත්‌වා නිමිස්‌ස රඤ්‌ඤො අඤ්‌ජලිස්‌මිං පතිට්‌ඨාපෙසි. අථ ඛො, ආනන්‌ද, නිමි රාජා කප්‌පකස්‌ස ගාමවරං දත්‌වා ජෙට්‌ඨපුත්‌තං කුමාරං ආමන්‌තාපෙත්‌වා එතදවොච – ‘පාතුභූතා ඛො මෙ, තාත කුමාර, දෙවදූතා; දිස්‌සන්‌ති සිරස්‌මිං පලිතානි ජාතානි; භුත්‌තා ඛො පන මෙ මානුසකා කාමා; සමයො දිබ්‌බෙ කාමෙ පරියෙසිතුං. එහි ත්‌වං, තාත කුමාර, ඉමං රජ්‌ජං පටිපජ්‌ජ. අහං පන කෙසමස්‌සුං ඔහාරෙත්‌වා කාසායානි වත්‌ථානි අච්‌ඡාදෙත්‌වා අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිස්‌සාමි. තෙන හි, තාත කුමාර, යදා ත්‌වම්‌පි පස්‌සෙය්‍යාසි සිරස්‌මිං පලිතානි ජාතානි, අථ කප්‌පකස්‌ස ගාමවරං දත්‌වා ජෙට්‌ඨපුත්‌තං කුමාරං සාධුකං රජ්‌ජෙ සමනුසාසිත්‌වා කෙසමස්‌සුං ඔහාරෙත්‌වා කාසායානි වත්‌ථානි අච්‌ඡාදෙත්‌වා අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජෙය්‍යාසි. යෙන මෙ ඉදං කල්‍යාණං වත්‌තං නිහිතං අනුප්‌පවත්‌තෙය්‍යාසි, මා ඛො මෙ ත්‌වං අන්‌තිමපුරිසො අහොසි. යස්‌මිං ඛො, තාත කුමාර, පුරිසයුගෙ වත්‌තමානෙ එවරූපස්‌ස කල්‍යාණස්‌ස වත්‌තස්‌ස සමුච්‌ඡෙදො හොති සො තෙසං අන්‌තිමපුරිසො හොති. තං තාහං, තාත කුමාර, එවං වදාමි – ‘යෙන මෙ ඉදං කල්‍යාණං වත්‌තං නිහිතං අනුප්‌පවත්‌තෙය්‍යාසි, මා ඛො මෙ ත්‌වං අන්‌තිමපුරිසො අහොසී’ති.
315. ‘‘අථ ඛො, ආනන්‌ද, නිමි රාජා කප්‌පකස්‌ස ගාමවරං දත්‌වා ජෙට්‌ඨපුත්‌තං කුමාරං සාධුකං රජ්‌ජෙ සමනුසාසිත්‌වා ඉමස්‌මිංයෙව මඝදෙවඅම්‌බවනෙ කෙසමස්‌සුං ඔහාරෙත්‌වා කාසායානි වත්‌ථානි අච්‌ඡාදෙත්‌වා අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජි. සො මෙත්‌තාසහගතෙන චෙතසා එකං දිසං ඵරිත්‌වා විහාසි, තථා දුතියං , තථා තතියං, තථා චතුත්‌ථං; ඉති උද්‌ධමධො තිරියං සබ්‌බධි සබ්‌බත්‌තතාය සබ්‌බාවන්‌තං ලොකං මෙත්‌තාසහගතෙන චෙතසා විපුලෙන මහග්‌ගතෙන අප්‌පමාණෙන අවෙරෙන අබ්‍යාබජ්‌ඣෙන ඵරිත්‌වා විහාසි. කරුණාසහගතෙන චෙතසා… මුදිතාසහගතෙන චෙතසා… උපෙක්‌ඛාසහගතෙන චෙතසා එකං දිසං ඵරිත්‌වා විහාසි, තථා දුතියං, තථා තතියං, තථා චතුත්‌ථං; ඉති උද්‌ධමධො තිරියං සබ්‌බධි සබ්‌බත්‌තතාය සබ්‌බාවන්‌තං ලොකං උපෙක්‌ඛාසහගතෙන චෙතසා විපුලෙන මහග්‌ගතෙන අප්‌පමාණෙන අවෙරෙන අබ්‍යාබජ්‌ඣෙන ඵරිත්‌වා විහාසි. නිමි ඛො, පනානන්‌ද, රාජා චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි කුමාරකීළිතං කීළි, චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි ඔපරජ්‌ජං කාරෙසි, චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි රජ්‌ජං කාරෙසි, චතුරාසීතිවස්‌සසහස්‌සානි ඉමස්‌මිංයෙව මඝදෙවඅම්‌බවනෙ අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජිතො බ්‍රහ්‌මචරියමචරි. සො චත්‌තාරො බ්‍රහ්‌මවිහාරෙ භාවෙත්‌වා කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා බ්‍රහ්‌මලොකූපගො අහොසි. නිමිස්‌ස ඛො පනානනන්‌ද , රඤ්‌ඤො කළාරජනකො නාම පුත්‌තො අහොසි. න සො අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජි. සො තං කල්‍යාණං වත්‌තං සමුච්‌ඡින්‌දි. සො තෙසං අන්‌තිමපුරිසො අහොසි.
316. ‘‘සියා ඛො පන තෙ, ආනන්‌ද, එවමස්‌ස – ‘අඤ්‌ඤො නූන තෙන සමයෙන රාජා මඝදෙවො අහොසි, යෙන තං කල්‍යාණං වත්‌තං නිහිත’න්‌ති [යො තං කල්‍යාණං වත්‌තං නිහිනීති (සී.)]. න ඛො පනෙතං, ආනන්‌ද, එවං දට්‌ඨබ්‌බං. අහං තෙන සමයෙන රාජා මඝදෙවො අහොසිං. (අහං තං කල්‍යාණං වත්‌තං නිහිනිං,) [( ) නත්‌ථි (ක.)]මයා තං කල්‍යාණං වත්‌තං නිහිතං; පච්‌ඡිමා ජනතා අනුප්‌පවත්‌තෙසි. තං ඛො පනානන්‌ද, කල්‍යාණං වත්‌තං න නිබ්‌බිදාය න විරාගාය න නිරොධාය න උපසමාය න අභිඤ්‌ඤාය න සම්‌බොධාය න නිබ්‌බානාය සංවත්‌තති, යාවදෙව බ්‍රහ්‌මලොකූපපත්‌තියා. ඉදං ඛො පනානන්‌ද, එතරහි මයා කල්‍යාණං වත්‌තං නිහිතං එකන්‌තනිබ්‌බිදාය විරාගාය නිරොධාය උපසමාය අභිඤ්‌ඤාය සම්‌බොධාය නිබ්‌බානාය සංවත්‌තති. කතමඤ්‌චානන්‌ද, එතරහි මයා කල්‍යාණං වත්‌තං නිහිතං එකන්‌තනිබ්‌බිදාය විරාගාය නිරොධාය උපසමාය අභිඤ්‌ඤාය සම්‌බොධාය නිබ්‌බානාය සංවත්‌තති? අයමෙව අරියො අට්‌ඨඞ්‌ගිකො මග්‌ගො, සෙය්‍යථිදං – සම්‌මාදිට්‌ඨි, සම්‌මාසඞ්‌කප්‌පො, සම්‌මාවාචා, සම්‌මාකම්‌මන්‌තො, සම්‌මාආජීවො, සම්‌මාවායාමො , සම්‌මාසති, සම්‌මාසමාධි. ඉදං ඛො, ආනන්‌ද, එතරහි මයා කල්‍යාණං වත්‌තං නිහිතං එකන්‌තනිබ්‌බිදාය විරාගාය නිරොධාය උපසමාය අභිඤ්‌ඤාය සම්‌බොධාය නිබ්‌බානාය සංවත්‌තති. තං වො අහං, ආනන්‌ද, එවං වදාමි – ‘යෙන මෙ ඉදං කල්‍යාණං වත්‌තං නිහිතං අනුප්‌පවත්‌තෙය්‍යාථ, මා ඛො මෙ තුම්‌හෙ අන්‌තිමපුරිසා අහුවත්‌ථ’. යස්‌මිං ඛො, ආනන්‌ද, පුරිසයුගෙ වත්‌තමානෙ එවරූපස්‌ස කල්‍යාණස්‌ස වත්‌තස්‌ස සමුච්‌ඡෙදො හොති සො තෙසං අන්‌තිමපුරිසො හොති. තං වො අහං, ආනන්‌ද, එවං වදාමි – ‘යෙන මෙ ඉදං කල්‍යාණං වත්‌තං නිහිතං අනුප්‌පවත්‌තෙය්‍යාථ, මා ඛො මෙ තුම්‌හෙ අන්‌තිමපුරිසා අහුවත්‌ථා’’’ති.
ඉදමවොච භගවා. අත්‌තමනො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භගවතො භාසිතං අභිනන්‌දීති.
මඝදෙවසුත්‌තං නිට්‌ඨිතං තතියං.
No comments:
Post a Comment