7. අනුරුද්‌ධසුත්‌තං
මෙම සුත්‍ර දේශනාවේ සිංහල පරිවර්තනයට මෙතැනින් පිවිසෙන්න
සිංහල පරිවර්ථනය සදහා font මෙතැනින් ලබාගන්න
229. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. අථ ඛො පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති අඤ්‌ඤතරං පුරිසං ආමන්‌තෙසි – ‘‘එහි ත්‌වං, අම්‌භො පුරිස, යෙනායස්‌මා අනුරුද්‌ධො තෙනුපසඞ්‌කම; උපසඞ්‌කමිත්‌වා මම වචනෙන ආයස්‌මතො අනුරුද්‌ධස්‌ස පාදෙ සිරසා වන්‌දාහි [වන්‌දාහි, එවඤ්‌ච වදෙහි (සී. පී.)] – ‘පඤ්‌චකඞ්‌ගො, භන්‌තෙ, ථපති ආයස්‌මතො අනුරුද්‌ධස්‌ස පාදෙ සිරසා වන්‌දතී’ති; එවඤ්‌ච වදෙහි[එවඤ්‌ච වදෙති (සී. පී.)] – ‘අධිවාසෙතු කිර, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො පඤ්‌චකඞ්‌ගස්‌ස ථපතිස්‌ස ස්‌වාතනාය අත්‌තචතුත්‌ථො භත්‌තං; යෙන ච කිර, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො පගෙවතරං ආගච්‌ඡෙය්‍ය; පඤ්‌චකඞ්‌ගො, භන්‌තෙ, ථපති [පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති (සී. පී.)] බහුකිච්‌චො බහුකරණීයො රාජකරණීයෙනා’’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො සො පුරිසො පඤ්‌චකඞ්‌ගස්‌ස ථපතිස්‌ස පටිස්‌සුත්‌වා යෙනායස්‌මා අනුරුද්‌ධො තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මන්‌තං අනුරුද්‌ධං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො සො පුරිසො ආයස්‌මන්‌තං අනුරුද්‌ධං එතදවොච – ‘‘පඤ්‌චකඞ්‌ගො, භන්‌තෙ, ථපති ආයස්‌මතො අනුරුද්‌ධස්‌ස පාදෙ සිරසා වන්‌දති, එවඤ්‌ච වදෙති – ‘අධිවාසෙතු කිර, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො පඤ්‌චකඞ්‌ගස්‌ස ථපතිස්‌ස ස්‌වාතනාය අත්‌තචතුත්‌ථො භත්‌තං; යෙන ච කිර, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො පගෙවතරං ආගච්‌ඡෙය්‍ය; පඤ්‌චකඞ්‌ගො, භන්‌තෙ, ථපති බහුකිච්‌චො බහුකරණීයො රාජකරණීයෙනා’’’ති. අධිවාසෙසි ඛො ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො තුණ්‌හීභාවෙන.
230. අථ ඛො ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො තස්‌සා රත්‌තියා අච්‌චයෙන පුබ්‌බණ්‌හසමයං නිවාසෙත්‌වා පත්‌තචීවරමාදාය යෙන පඤ්‌චකඞ්‌ගස්‌ස ථපතිස්‌ස නිවෙසනං තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා පඤ්‌ඤත්‌තෙ ආසනෙ නිසීදි. අථ ඛො පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති ආයස්‌මන්‌තං අනුරුද්‌ධං පණීතෙන ඛාදනීයෙන භොජනීයෙන සහත්‌ථා සන්‌තප්‌පෙසි සම්‌පවාරෙසි. අථ ඛො පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති ආයස්‌මන්‌තං අනුරුද්‌ධං භුත්‌තාවිං ඔනීතපත්‌තපාණිං අඤ්‌ඤතරං නීචං ආසනං ගහෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති ආයස්‌මන්‌තං අනුරුද්‌ධං එතදවොච –
‘‘ඉධ මං, භන්‌තෙ, ථෙරා භික්‌ඛූ උපසඞ්‌කමිත්‌වා එවමාහංසු – ‘අප්‌පමාණං, ගහපති, චෙතොවිමුත්‌තිං භාවෙහී’ති[අප්‌පමාණා ගහපති චෙතොවිමුත්‌ති භාවෙතබ්‌බාති (ක.)]. එකච්‌චෙ ථෙරා එවමාහංසු – ‘මහග්‌ගතං, ගහපති, චෙතොවිමුත්‌තිං භාවෙහී’ති. යා චායං, භන්‌තෙ, අප්‌පමාණා චෙතොවිමුත්‌ති යා ච මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති – ඉමෙ ධම්‌මා නානත්‌ථා චෙව නානාබ්‍යඤ්‌ජනා ච, උදාහු එකත්‌ථා බ්‍යඤ්‌ජනමෙව නාන’’න්‌ති? ‘‘තෙන හි, ගහපති, තං යෙවෙත්‌ථ පටිභාතු. අපණ්‌ණකන්‌තෙ ඉතො භවිස්‌සතී’’ති. ‘‘මය්‌හං ඛො, භන්‌තෙ, එවං හොති – ‘යා චායං අප්‌පමාණා චෙතොවිමුත්‌ති යා ච මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති ඉමෙ ධම්‌මා එකත්‌ථා බ්‍යඤ්‌ජනමෙව නාන’’’න්‌ති. ‘‘යා චායං, ගහපති, අප්‌පමාණා චෙතොවිමුත්‌ති යා ච මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති ඉමෙ ධම්‌මා නානත්‌ථා චෙව නානාබ්‍යඤ්‌ජනා ච . තදමිනාපෙතං, ගහපති, පරියායෙන වෙදිතබ්‌බං යථා ඉමෙ ධම්‌මා නානත්‌ථා චෙව නානාබ්‍යඤ්‌ජනා ච’’.
‘‘කතමා ච, ගහපති, අප්‌පමාණා චෙතොවිමුත්‌ති? ඉධ, ගහපති, භික්‌ඛු මෙත්‌තාසහගතෙන චෙතසා එකං දිසං ඵරිත්‌වා විහරති, තථා දුතියං තථා තතියං තථා චතුත්‌ථං; ඉති උද්‌ධමධො තිරියං සබ්‌බධි සබ්‌බත්‌තතාය සබ්‌බාවන්‌තං ලොකං මෙත්‌තාසහගතෙන චෙතසා විපුලෙන මහග්‌ගතෙන අප්‌පමාණෙන අවෙරෙන අබ්‍යාබජ්‌ඣෙන ඵරිත්‌වා විහරති. කරුණාසහගතෙන චෙතසා… මුදිතාසහගතෙන චෙතසා… උපෙක්‌ඛාසහගතෙන චෙතසා එකං දිසං ඵරිත්‌වා විහරති, තථා දුතියං තථා තතියං තථා චතුත්‌ථං; ඉති උද්‌ධමධො තිරියං සබ්‌බධි සබ්‌බත්‌තතාය සබ්‌බාවන්‌තං ලොකං උපෙක්‌ඛාසහගතෙන චෙතසා විපුලෙන මහග්‌ගතෙන අප්‌පමාණෙන අවෙරෙන අබ්‍යාබජ්‌ඣෙන ඵරිත්‌වා විහරති. අයං වුච්‌චති, ගහපති, අප්‌පමාණා චෙතොවිමුත්‌ති.
231. ‘‘කතමා ච, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති? ඉධ, ගහපති, භික්‌ඛු යාවතා එකං රුක්‌ඛමූලං මහග්‌ගතන්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. අයං වුච්‌චති, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති. ඉධ පන, ගහපති, භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා රුක්‌ඛමූලානි මහග්‌ගතන්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. අයම්‌පි [අයං (ස්‍යා. කං. ක.)]වුච්‌චති, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති. ඉධ පන, ගහපති, භික්‌ඛු යාවතා එකං ගාමක්‌ඛෙත්‌තං මහග්‌ගතන්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. අයම්‌පි වුච්‌චති, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති. ඉධ පන, ගහපති , භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා ගාමක්‌ඛෙත්‌තානි මහග්‌ගතන්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. අයම්‌පි වුච්‌චති, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති. ඉධ පන, ගහපති, භික්‌ඛු යාවතා එකං මහාරජ්‌ජං මහග්‌ගතන්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. අයම්‌පි වුච්‌චති, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති. ඉධ පන, ගහපති, භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා මහාරජ්‌ජානි මහග්‌ගතන්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. අයම්‌පි වුච්‌චති, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති. ඉධ පන, ගහපති, භික්‌ඛු යාවතා සමුද්‌දපරියන්‌තං පථවිං මහග්‌ගතන්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. අයම්‌පි වුච්‌චති, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති. ඉමිනා ඛො එතං, ගහපති, පරියායෙන වෙදිතබ්‌බං යථා ඉමෙ ධම්‌මා නානත්‌ථා චෙව නානාබ්‍යඤ්‌ජනා ච.
232. ‘‘චතස්‌සො ඛො ඉමා ගහපති, භවූපපත්‌තියො. කතමා චතස්‌සො? ඉධ, ගහපති, එකච්‌චො ‘පරිත්‌තාභා’ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා පරිත්‌තාභානං දෙවානං සහබ්‍යතං උපපජ්‌ජති. ඉධ පන, ගහපති, එකච්‌චො ‘අප්‌පමාණාභා’ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අප්‌පමාණාභානං දෙවානං සහබ්‍යතං උපපජ්‌ජති. ඉධ පන, ගහපති, එකච්‌චො ‘සංකිලිට්‌ඨාභා’ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සංකිලිට්‌ඨාභානං දෙවානං සහබ්‍යතං උපපජ්‌ජති. ඉධ පන, ගහපති, එකච්‌චො ‘පරිසුද්‌ධාභා’ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා පරිසුද්‌ධාභානං දෙවානං සහබ්‍යතං උපපජ්‌ජති. ඉමා ඛො, ගහපති, චතස්‌සො භවූපපත්‌තියො.
‘‘හොති ඛො සො, ගහපති, සමයො, යා තා දෙවතා එකජ්‌ඣං සන්‌නිපතන්‌ති, තාසං එකජ්‌ඣං සන්‌නිපතිතානං වණ්‌ණනානත්‌තඤ්‌හි ඛො පඤ්‌ඤායති නො ච ආභානානත්‌තං . සෙය්‍යථාපි, ගහපති, පුරිසො සම්‌බහුලානි තෙලප්‌පදීපානි එකං ඝරං පවෙසෙය්‍ය. තෙසං එකං ඝරං පවෙසිතානං අච්‌චිනානත්‌තඤ්‌හි ඛො පඤ්‌ඤායෙථ, නො ච ආභානානත්‌තං; එවමෙව ඛො, ගහපති, හොති ඛො සො සමයො, යා තා දෙවතා එකජ්‌ඣං සන්‌නිපතන්‌ති තාසං එකජ්‌ඣං සන්‌නිපතිතානං වණ්‌ණනානත්‌තඤ්‌හි ඛො පඤ්‌ඤායති, නො ච ආභානානත්‌තං.
‘‘හොති ඛො සො, ගහපති, සමයො, යා තා දෙවතා තතො විපක්‌කමන්‌ති, තාසං තතො විපක්‌කමන්‌තීනං වණ්‌ණනානත්‌තඤ්‌චෙව පඤ්‌ඤායති ආභානානත්‌තඤ්‌ච. සෙය්‍යථාපි, ගහපති, පුරිසො තානි සම්‌බහුලානි තෙලප්‌පදීපානි තම්‌හා ඝරා නීහරෙය්‍ය. තෙසං තතො නීහතානං [නීහරන්‌තානං (සී. ස්‍යා. කං. පී.)]අච්‌චිනානත්‌තඤ්‌චෙව පඤ්‌ඤායෙථ ආභානානත්‌තඤ්‌ච; එවමෙව ඛො, ගහපති, හොති ඛො සො සමයො, යාතා දෙවතා තතො විපක්‌කමන්‌ති, තාසං තතො විපක්‌කමන්‌තීනං වණ්‌ණනානත්‌තඤ්‌චෙව පඤ්‌ඤායති ආභානානත්‌තඤ්‌ච.
‘‘න ඛො, ගහපති, තාසං දෙවතානං එවං හොති – ‘ඉදං අම්‌හාකං නිච්‌චන්‌ති වා ධුවන්‌ති වා සස්‌සත’න්‌ති වා, අපි ච යත්‌ථ යත්‌ථෙව තා [යා (ක.)] දෙවතා අභිනිවිසන්‌ති තත්‌ථ තත්‌ථෙව තා දෙවතා අභිරමන්‌ති. සෙය්‍යථාපි, ගහපති, මක්‌ඛිකානං කාජෙන වා පිටකෙන වා හරීයමානානං න එවං හොති – ‘ඉදං අම්‌හාකං නිච්‌චන්‌ති වා ධුවන්‌ති වා සස්‌සත’න්‌ති වා, අපි ච යත්‌ථ යත්‌ථෙව තා [යා (ක.)] මක්‌ඛිකා අභිනිවිසන්‌ති තත්‌ථ තත්‌ථෙව තා මක්‌ඛිකා අභිරමන්‌ති; එවමෙව ඛො, ගහපති, තාසං දෙවතානං න එවං හොති – ‘ඉදං අම්‌හාකං නිච්‌චන්‌ති වා ධුවන්‌ති වා සස්‌සත’න්‌ති වා, අපි ච යත්‌ථ යත්‌ථෙව තා දෙවතා අභිනිවිසන්‌ති තත්‌ථ තත්‌ථෙව තා දෙවතා අභිරමන්‌තී’’ති.
233. එවං වුත්‌තෙ, ආයස්‌මා සභියො කච්‌චානො [කච්‌චායනො (සී.)] ආයස්‌මන්‌තං අනුරුද්‌ධං එතදවොච – ‘‘සාධු, භන්‌තෙ අනුරුද්‌ධ! අත්‌ථි ච මෙ එත්‌ථ උත්‌තරිං පටිපුච්‌ඡිතබ්‌බං. යා තා, භන්‌තෙ, දෙවතා ආභා සබ්‌බා තා පරිත්‌තාභා උදාහු සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා අප්‌පමාණාභා’’ති? ‘‘තදඞ්‌ගෙන ඛො, ආවුසො කච්‌චාන, සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා පරිත්‌තාභා, සන්‌ති පනෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා අප්‌පමාණාභා’’ති. ‘‘කො නු ඛො, භන්‌තෙ අනුරුද්‌ධ, හෙතු කො පච්‌චයො යෙන තාසං දෙවතානං එකං දෙවනිකායං උපපන්‌නානං සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා පරිත්‌තාභා, සන්‌ති පනෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා අප්‌පමාණාභා’’ති?
‘‘තෙන හාවුසො කච්‌චාන, තංයෙවෙත්‌ථ පටිපුච්‌ඡිස්‌සාමි. යථා තෙ ඛමෙය්‍ය තථා නං බ්‍යාකරෙය්‍යාසි. තං කිං මඤ්‌ඤසි, ආවුසො කච්‌චාන , ය්‌වායං භික්‌ඛු යාවතා එකං රුක්‌ඛමූලං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති, යොචායං [යොපායං (ක.)] භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා රුක්‌ඛමූලානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං කතමා චිත්‌තභාවනා මහග්‌ගතතරා’’ති? ‘‘ය්‌වායං, භන්‌තෙ, භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා රුක්‌ඛමූලානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – අයං ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං මහග්‌ගතතරා’’ති.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, ආවුසො කච්‌චාන, ය්‌වායං භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා රුක්‌ඛමූලානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති, යොචායං භික්‌ඛු යාවතා එකං ගාමක්‌ඛෙත්‌තං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං කතමා චිත්‌තභාවනා මහග්‌ගතතරා’’ති? ‘‘ය්‌වායං, භන්‌තෙ, භික්‌ඛු යාවතා එකං ගාමක්‌ඛෙත්‌තං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – අයං ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං මහග්‌ගතතරා’’ති.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, ආවුසො කච්‌චාන, ය්‌වායං භික්‌ඛු යාවතා එකං ගාමක්‌ඛෙත්‌තං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති, යොචායං භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා ගාමක්‌ඛෙත්‌තානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං කතමා චිත්‌තභාවනා මහග්‌ගතතරා’’ති? ‘‘ය්‌වායං, භන්‌තෙ, භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා ගාමක්‌ඛෙත්‌තානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – අයං ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං මහග්‌ගතතරා’’ති.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, ආවුසො කච්‌චාන, ය්‌වායං භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා ගාමක්‌ඛෙත්‌තානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති, යොචායං භික්‌ඛු යාවතා එකං මහාරජ්‌ජං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං කතමා චිත්‌තභාවනා මහග්‌ගතතරා’’ති? ‘‘ය්‌වායං, භන්‌තෙ, භික්‌ඛු යාවතා එකං මහාරජ්‌ජං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – අයං ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං මහග්‌ගතතරා’’ති.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, ආවුසො කච්‌චාන, ය්‌වායං භික්‌ඛු යාවතා එකං මහාරජ්‌ජං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති, යොචායං භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා මහාරජ්‌ජානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං කතමා චිත්‌තභාවනා මහග්‌ගතතරා’’ති? ‘‘ය්‌වායං, භන්‌තෙ, භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා මහාරජ්‌ජානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – අයං ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං මහග්‌ගතතරා’’ති.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, ආවුසො කච්‌චාන, ය්‌වායං භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා මහාරජ්‌ජානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති, යොචායං භික්‌ඛු යාවතා සමුද්‌දපරියන්‌තං පථවිං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං කතමා චිත්‌තභාවනා මහග්‌ගතතරා’’ති? ‘‘ය්‌වායං, භන්‌තෙ, භික්‌ඛු යාවතා සමුද්‌දපරියන්‌තං පථවිං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – අයං ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං මහග්‌ගතතරා’’ති? ‘‘අයං ඛො, ආවුසො කච්‌චාන, හෙතු අයං පච්‌චයො, යෙන තාසං දෙවතානං එකං දෙවනිකායං උපපන්‌නානං සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා පරිත්‌තාභා, සන්‌ති පනෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා අප්‌පමාණාභා’’ති.
234. ‘‘සාධු, භන්‌තෙ අනුරුද්‌ධ! අත්‌ථි ච මෙ එත්‌ථ උත්‌තරිං පටිපුච්‌ඡිතබ්‌බං. යාවතා [යා තා (ක.)], භන්‌තෙ, දෙවතා ආභා සබ්‌බා තා සංකිලිට්‌ඨාභා උදාහු සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා පරිසුද්‌ධාභා’’ති? ‘‘තදඞ්‌ගෙන ඛො, ආවුසො කච්‌චාන, සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා සංකිලිට්‌ඨාභා, සන්‌ති පනෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා පරිසුද්‌ධාභා’’ති. ‘‘කො නු ඛො, භන්‌තෙ, අනුරුද්‌ධ, හෙතු කො පච්‌චයො, යෙන තාසං දෙවතානං එකං දෙවනිකායං උපපන්‌නානං සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා සංකිලිට්‌ඨාභා, සන්‌ති පනෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා පරිසුද්‌ධාභා’’ති?
‘‘තෙන , හාවුසො කච්‌චාන, උපමං තෙ කරිස්‌සාමි. උපමායපිධෙකච්‌චෙ [උපමායමිධෙකච්‌චෙ (ක.)] විඤ්‌ඤූ පුරිසා භාසිතස්‌ස අත්‌ථං ආජානන්‌ති. සෙය්‍යථාපි, ආවුසො කච්‌චාන, තෙලප්‌පදීපස්‌ස ඣායතො තෙලම්‌පි අපරිසුද්‌ධං වට්‌ටිපි අපරිසුද්‌ධා. සො තෙලස්‌සපි අපරිසුද්‌ධත්‌තා වට්‌ටියාපි අපරිසුද්‌ධත්‌තා අන්‌ධන්‌ධං විය ඣායති; එවමෙව ඛො, ආවුසො කච්‌චාන, ඉධෙකච්‌චො භික්‌ඛු ‘සංකිලිට්‌ඨාභා’ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති, තස්‌ස කායදුට්‌ඨුල්‌ලම්‌පි න සුප්‌පටිප්‌පස්‌සද්‌ධං හොති, ථිනමිද්‌ධම්‌පි න සුසමූහතං හොති , උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චම්‌පි න සුප්‌පටිවිනීතං හොති. සො කායදුට්‌ඨුල්‌ලස්‌සපි න සුප්‌පටිප්‌පස්‌සද්‌ධත්‌තා ථිනමිද්‌ධස්‌සපි න සුසමූහතත්‌තා උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චස්‌සපි න සුප්‌පටිවිනීතත්‌තා අන්‌ධන්‌ධං විය ඣායති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සංකිලිට්‌ඨාභානං දෙවානං සහබ්‍යතං උපපජ්‌ජති. සෙය්‍යථාපි, ආවුසො කච්‌චාන, තෙලප්‌පදීපස්‌ස ඣායතො තෙලම්‌පි පරිසුද්‌ධං වට්‌ටිපි පරිසුද්‌ධා. සො තෙලස්‌සපි පරිසුද්‌ධත්‌තා වට්‌ටියාපි පරිසුද්‌ධත්‌තා න අන්‌ධන්‌ධං විය ඣායති; එවමෙව ඛො, ආවුසො කච්‌චාන, ඉධෙකච්‌චො භික්‌ඛු ‘පරිසුද්‌ධාභා’ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. තස්‌ස කායදුට්‌ඨුල්‌ලම්‌පි සුප්‌පටිප්‌පස්‌සද්‌ධං හොති, ථිනමිද්‌ධම්‌පි සුසමූහතං හොති, උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චම්‌පිසුප්‌පටිවිනීතං හොති. සො කායදුට්‌ඨුල්‌ලස්‌සපි සුප්‌පටිප්‌පස්‌සද්‌ධත්‌තා ථිනමිද්‌ධස්‌සපි සුසමූහතත්‌තා උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චස්‌සපි සුප්‌පටිවිනීතත්‌තා න අන්‌ධන්‌ධං විය ඣායති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා පරිසුද්‌ධාභානං දෙවානං සහබ්‍යතං උපපජ්‌ජති. අයං ඛො, ආවුසො කච්‌චාන, හෙතු අයං පච්‌චයො යෙන තාසං දෙවතානං එකං දෙවනිකායං උපපන්‌නානං සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා සංකිලිට්‌ඨාභා, සන්‌ති පනෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා පරිසුද්‌ධාභා’’ති.
235. එවං වුත්‌තෙ, ආයස්‌මා සභියො කච්‌චානො ආයස්‌මන්‌තං අනුරුද්‌ධං එතදවොච – ‘‘සාධු, භන්‌තෙ අනුරුද්‌ධ! න, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො එවමාහ – ‘එවං මෙ සුත’න්‌ති වා ‘එවං අරහති භවිතු’න්‌ති වා; අථ ච පන, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො ‘එවම්‌පි තා දෙවතා , ඉතිපි තා දෙවතා’ත්‌වෙව භාසති. තස්‌ස මය්‌හං, භන්‌තෙ, එවං හොති – ‘අද්‌ධා ආයස්‌මතා අනුරුද්‌ධෙන තාහි දෙවතාහි සද්‌ධිං සන්‌නිවුත්‌ථපුබ්‌බඤ්‌චෙව සල්‌ලපිතපුබ්‌බඤ්‌ච සාකච්‌ඡා ච සමාපජ්‌ජිතපුබ්‌බා’’’ති. ‘‘අද්‌ධා ඛො අයං, ආවුසො කච්‌චාන, ආසජ්‌ජ උපනීය වාචා භාසිතා, අපි ච තෙ අහං බ්‍යාකරිස්‌සාමි – ‘දීඝරත්‌තං ඛො මෙ, ආවුසො කච්‌චාන, තාහි දෙවතාහි සද්‌ධිං සන්‌නිවුත්‌ථපුබ්‌බඤ්‌චෙව සල්‌ලපිතපුබ්‌බඤ්‌ච සාකච්‌ඡා ච සමාපජ්‌ජිතපුබ්‌බා’’’ති.
එවං වුත්‌තෙ, ආයස්‌මා සභියො කච්‌චානො පඤ්‌චකඞ්‌ගං ථපතිං එතදවොච – ‘‘ලාභා තෙ, ගහපති, සුලද්‌ධං තෙ, ගහපති, යං ත්‌වඤ්‌චෙව තං කඞ්‌ඛාධම්‌මං පහාසි[පජහසි (ක.)], මයඤ්‌චිමං [යම්‌පිමං (සී. ස්‍යා. කං. පී.)]ධම්‌මපරියායං අලත්‌ථම්‌හා සවනායා’’ති.
අනුරුද්‌ධසුත්‌තං නිට්‌ඨිතං සත්‌තමං.
No comments:
Post a Comment